Πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 17 Μαρτίου, η 7η διαδικτυακή συνάντηση της σειράς που πραγματοποιεί ο Αρχιμανδρίτης π. Καλλίνικος Μαυρολέων, με γενικό τίτλο «Ορθόδοξη Κατήχηση», στο πλαίσιο των Εκπαιδευτικών Σεμιναρίων του προγράμματος «ΕΝΟΡΙΑ εν δράσει…».
Ο π. Καλλίνικος, στην 7η αυτή συνάντηση, αναλύοντας το 1ο άρθρο του Συμβόλου της Πίστεως, αναφέρθηκε στον Θεό, ως δημιουργό του ορατού κόσμου.
7ο μάθημα
1ο άρθρο
Με τη Χάρη του Θεού ολοκληρώνουμε σήμερα την αναφορά μας στo 1ο άρθρο του ΣτΠ, στο οποίο ομολογούμε ότι πιστεύουμε «εἰς ἕνα Θεόν, Πατέρα, Παντοκράτορα, ποιητήν οὐρανοῦ καί γῆς, ὁρατῶν τε πάντων καί ἀοράτων».
Για την ξεχωριστή δημιουργία του ανθρώπου, θα μιλήσουμε σήμερα.
Ο άνθρωπος, το δημιούργημα του Θεού
Είπαμε στο προηγούμενο μάθημα ότι ο Θεός με μόνο το λόγο Του δημιούργησε πρώτα την άμορφη ύλη. Μόνο με τον δημιουργικό του λόγο «γενηθήτω». «Εἶπε καί ἐγεννήθησαν». Στο πρώτο κεφάλαιο της Γενέσεως έχουμε πλήρη εξιστόρηση της διαδικασίας της δημιουργίας: «Ἐν ἀρχῇ ἐποίησεν ὁ Θεός τόν οὐρανόν καί τήν γῆν»…. (Γεν.α,1) . Κατόπιν της έδωσε μορφή και έπλασε τα διάφορα είδη, τα ατελέστερα, τα ανόργανα και κατόπιν τα τελειότερα, τα ενόργανα φυτά και ζώα και τέλος τον άνθρωπο. Ας σημειωθεί ότι η ψυχή του ανθρώπου δημιουργήθηκε από το μηδέν, όπως και η πρώτη ύλη.
Το μεγαλείο του κόσμου ανυψώνει το νου και την καρδιά προς τον Θεό και τον κάνουν να ομολογεί ότι «πάντα ἐν σοφίᾳ ἐποίησεν» (Ψαλμ. ργ,24).
Ας ανατρέξουμε και πάλι στο πρώτο κεφάλαιο της «Γενέσεως», όπου διαβάζουμε τα εξής, σχετικά με την έκτη ημέρα της Δημιουργίας, που δημιουργούνται τα ζώα της ξηράς και ο άνθρωπος.
Μετά είπε ο Θεός: «Ας φτιάξουμε τον άνθρωπο σύμφωνα με την εικόνα τη δική μας και τηνομοίωση, κι ας εξουσιάζει στης θάλασσας τα ψάρια, στου ουρανού τα πτηνά, στα ζώα καιγενικά σ’ όλη τη γη και στα ερπετά που σέρνονται πάνω σ’ αυτήν». Δημιούργησε, λοιπόν, οΘεός τον άνθρωπο σύμφωνα με τη δική του την εικόνα, «κατ’ εικόνα Θεού» τον δημιούργησε, τους δημιούργησε άντρα και γυναίκα. Τους ευλόγησε και τους είπε: «Να κάνετε πολλάπαιδιά, ώστε να πολλαπλασιαστείτε, να γεμίσετε τη γη και να κυριαρχήσετε σ’ αυτήν. Ναεξουσιάσετε στης θάλασσας τα ψάρια, στου ουρανού τα πτηνά και σε κάθε ζώο που κινείται πάνω στη γη». Και συνέχισε ο Θεός: «Να, όλα τα φυτά πάνω στη γη, που βγάζουν σπόρους, σας τα δίνω, καθώς και όλα τα δέντρα που έχουν καρπούς γεμάτους σπόρους· αυτά θα είναιγια τροφή σας. Και όλα τα χλωρά χόρτα τα δίνω για τροφή στα ζώα της γης, σε όσα πετούνστον ουρανό και σε όσα έρπουν στη γη κι έχουν ζωή». Έτσι κι έγινε. Ο Θεός είδε ταδημιουργήματά του και ήταν όλα πάρα πολύ καλά. Ήρθε το βράδυ, ήρθε το πρωί· έκτηημέρα».
Τι είναι ο άνθρωπος;
Από τους υπέροχους αυτούς στίχους παίρνουμε τις πληροφορίες, τι είναι ο άνθρωπος:
- Σώμα και ψυχή.
Ο άνθρωπος δεν είναι δημιούργημα κάποιας «ανάγκης» του Θεού. Ο Θεός δημιούργησε τον άνθρωπο με την ελεύθερη πρωτοβουλία της αγάπης του και με ομόφωνη απόφαση των τριών Προσώπων της Αγίας Τριάδος. Ο άνθρωπος δεν είναι μόνο σώμα, ούτε μόνο πνεύμα, όπως είναι οι άγγελοι (=πνευματικές υπάρξεις). Ο άνθρωπος δημιουργήθηκε από τον Θεό με σώμα και ψυχή. Είναι ψυχοσωματική ύπαρξη. Σύνθετος, κατά τον Μέγα Βασίλειο. Έτσι έγινε σύνδεσμος της ορατής και της αόρατης φύσης, κατά τον άγιο Γρηγόριο τον Θεολόγο.
Ο άνθρωπος έχει ξεχωριστή θέση στη δημιουργία. Δημιουργήθηκε μάλιστα ο ίδιος με ξεχωριστό τρόπο. Τα ζώα δημιουργήθηκαν από στοιχεία της γης. Μόνο με μια προσταγή του Θεού. Για τον άνθρωπο, όμως, ο Θεός επιφυλάσσει ξεχωριστή μεταχείριση. Πρώτα γίνεται σύσκεψη της Τριαδικής Θεότητας. «Ποιήσωμεν ἄνθρωπον κατ’εἰκόνα ἡμετέραν καί καθ’ὁμοίωσιν» (Γεν. α΄26).
Και με τον θεϊκό Του τρόπο ο Θεός, «χοῦν λαβών ἀπό τῆς γῆς», πήρε χώμα από τη γη και έπλασε το χωματένιο άγαλμα, τον πρώτο άνθρωπο, τον Αδάμ, που θα πει χωματένιος, κι όλα αυτά δείχνουν πως κάτι πολύ ξεχωριστό από όλη την πλάση είναι ο άνθρωπος. Με τον πηλό δημιούργησε το πιο πολύπλοκο και υπερθαύμαστο οργανικό σύστημα! Το ανθρώπινο σώμα! Ένα άφθαστο αριστούργημα της θείας τεχνολογίας! Και το πιο μικρό του όργανο μιλά για τη σοφία του Δημιουργού! Το μάτι, το αυτί η γλώσσα! Η καρδιά, οι πνεύμονες, ο εγκέφαλος! Ένα σώμα αρμονικό, ωραίο γερό, υγιές!
Ας τα δούμε αυτά λίγο πιο αναλυτικά.
Το σώμα του το πλάθει από πηλό. Και του εμφυσά την πνοή της ζωής, την ψυχή και τον κάνει έμψυχο. Ο άνθρωπος μετέχει και του υλικού, αλλά και του πνευματικού κόσμου. Αποτελεί τον σύνδεσμο των δύο κόσμων, του υλικού και του πνευματικού. Το σώμα είναι μεν υλικό και φθαρτό, αλλά έχει υπέροχη αξία, γιατί είναι ναός του Αγίου Πνεύματος. Ο απόστολος Παύλος το τονίζει: «Δεν ξέρετε ότι το σώμα σας είναι ναός του Αγίου Πνεύματος που κατοικεί μέσα σας και το έχετε λάβει από τον Θεό»; ( Α΄Κορινθ. στ΄19).
Το σώμα είναι η κατοικία της αθάνατης ψυχής και του νου μας! Με τη Γέννηση του Χριστού ενώθηκε με τον Θεό! Και φυλάσσεται για την ανάσταση και την αιώνια ζωή, οπότε και θα ενωθεί πάλι με την αθάνατη ψυχή του και θα λάμψει σαν τον ήλιο.
Το σώμα συμμετέχει σε όλες τις ενέργειες του Χριστού μέχρι την Ανάστασή Του. Αποτελεί τη βάση και την προϋπόθεση της πνευματικής ζωής.
Ας δούμε τώρα τι είναι η ψυχή.
Τι είναι η ψυχή;
Ο Θεός Πατέρας είπε στα άλλα Πρόσωπα της Αγίας Τριάδος : «Ας κάνουμε άνθρωπο κατά την εικόνα μας και την ομοίωσή μας» (Γεν.1,26). Και ο Θεός έκανε το σώμα του πρώτου ανθρώπου, του Αδάμ, από τη γη. Έπειτα φύσηξε στο πρόσωπο του νεκρού χωματένιου αγάλματος (στα ρουθούνια του λέει το εβραϊκό κείμενο) πνοή ζωής και ο άνθρωπος ζωντάνεψε! Τον έβαλε στον Παράδεισο και για τροφή του έδωσε τους καρπούς όλων των δέντρων του Παραδείσου και του «δένδρου της ζωής».
Εδώ πρέπει να σημειώσουμε και τα εξής.
Δεν είναι όμως η απλή ζωή που έλαβε ο άνθρωπος με το φύσημα του Θεού. Έλαβε το Άγιο Πνεύμα. Το εμφύσημα του Θεού, ερμηνεύουν οι άγιοι Πατέρες μας, ήταν η ενέργεια του Αγίου Πνεύματος, που έκτισε ψυχή στον άνθρωπο. Δεν ήταν το ίδιο το εμφύσημα η ψυχή. Δεν έγινε αυτό ψυχή, αλλά έκτισε ψυχή.
Η έννοια της λέξης ψυχή είναι από τις πιο δύσκολες μέσα στην Αγία Γραφή. Ψυχή είναι η ζωή που υπάρχει σε κάθε κτίσμα. Στα φυτά, στα ζώα και στον άνθρωπο. Ψυχή είναι το πνευματικό στοιχείο της υπάρξεώς μας. Σημαίνει απλώς και ζωή. Στους λόγους του Κυρίου μας χρησιμοποιείται και με τις δύο έννοιες: «Εκείνος που θέλει να σώσει την ψυχή του θα τη χάσει. Εκείνος δε που θα χάσει την ψυχή του εξαιτίας μου, αυτός θα τη βρει»(Ματθ.10,28).Ακόμη χρησιμοποιείται για να δηλώσει τον όλο άνθρωπο.
Η ψυχή είναι αθάνατη, γιατί έχει και ουσία κι όχι ενέργεια μόνο, όπως η ψυχή των ζώων. «Μη φοβάστε εκείνους που σκοτώνουν το σώμα, αλλά δεν μπορούν να σκοτώσουν την ψυχή» (Ματθ. 10,28). Το σώμα, ως υλικό φθείρεται. Η ψυχή, ως πνευματική παραμένει αθάνατη. Το σώμα είναι θνητό, γι’ αυτό και φονεύεται. Η ψυχή όμως είναι αθάνατη όχι κατά φύση, αλλά κατά Χάρη. Οι ψυχές δεν είναι αιώνιες, αλλά κτιστές. Η ψυχή, επίσης, δεν ταυτίζεται με τον άνθρωπο. Άλλο ψυχή, άλλο άνθρωπος, ο οποίος είναι ψυχοσωματική οντότητα. Κι ακόμη κάτι πρέπει να σημειώσουμε. Η αθανασία του ανθρώπου δεν στηρίζεται στην αθανασία της ψυχής, αλλά στην Ανάσταση του Χριστού και στη μέλλουσα ανάσταση των σωμάτων.
Η ψυχή είναι ανώτερη από το σώμα. Ο Κύριος μας το λέει καθαρά: «Τί γάρ ὠφελήσει ἄνθρωπον ἐάν κερδήσει τόν κόσμον ὅλον καί ζημιωθῇ τήν ψυχήν αὐτοῦ; ἤ τί δώσει ἄνθρωπος ἀντάλλαγμα τῆς ψυχῆς αὐτοῦ»; (Μαρκ. η΄36-37).
Η ψυχή προέρχεται από τον Θεό, δίνει ζωή και δύναμη στο σώμα και συνδέει τον άνθρωπο με τον πνευματικό κόσμο. Όταν έρθει η ώρα του θανάτου, τότε η ψυχή ή το πνεύμα του εξέρχεται από το σώμα. Ο Χριστός μας, όταν όλα τελείωσαν, αφού έγειρε το κεφάλι του «κράξας φωνῇ μεγάλῃ ἀφῆκεν τό πνεῦμα» (Ματθ. κζ, 50). Εκείνος άφησε με τη θέλησή του να φύγει από το σώμα του η ψυχή Του.
- Άνδρας και γυναίκα.
Η Γένεση στο 2ο κεφάλαιο, (στίχοι α’ 27 και β’ 21-22) μας περιγράφει πώς δημιουργήθηκε η γυναίκα. Είδε, λέγει, ο Θεός ότι δεν είναι καλό να είναι μόνος του ο πρώτος άνθρωπος, ο Αδάμ, πάνω στη γη. Γι’ αυτό τον ύπνωσε, απέκοψε μια πλευρά του και διέπλασε, οικοδόμησε, την πρώτη γυναίκα, την Εύα, που σημαίνει «ζωή». Την προίκισε με τα ίδια πνευματικά χαρίσματα με τον άνδρα. «Ἄρσεν καί θῆλυ ἐποίησεν αὐτούς». Άνδρα και γυναίκα, τα δύο φύλα. Από τότε ο άνδρας ποθεί αυτό που του κόπηκε, δηλαδή τη γυναίκα. Και η γυναίκα πάλι έλκεται προς αυτό, από το οποίο προήλθε, δηλαδή τον άνδρα. Αυτό είναι και το φυσιολογικό! Η έλξη των δύο φύλων, όπως λέμε! Κι ανάμεσά τους έβαλε ο Θεός την «ἀγαπητικήν δύναμιν», όπως λέει ωραία ο Μέγας Βασίλειος, για να φέρνει τον ένα στον άλλο κοντά, για να ενωθούν με τον ευλογημένο γάμο τους και να γίνουν τα δύο ένας άνθρωπος, πλήρης, ολόκληρος! Γιατί ο άνδρας μόνος του, δεν είναι το πλήρες αφού του λείπει η πλευρά. Η γυναίκα πάλι δεν είναι το πλήρες, αφού είναι μόνο πλευρά. Η ένωση των δυο με τον γάμο φέρνει την ολοκλήρωση. Γι’αυτό κι όταν κάποιος νυμφεύεται δεν πρέπει να του λέμε «να γίνει διπλός», αλλά ότι ολοκληρώθηκε, έγινε ολόκληρος, βρήκε δηλ. το «ἕτερον ἥμισυ»!
Ο Θεός ενώνει το νέο ζευγάρι με τον δεσμό της αγάπης, φέρνει τη μεταξύ τους έλξη και τους «συναγάγει εἰς ἑνότητα»….Αυτός «ὁ τά διηρημένα συναγαγών εἰς ἑνότητα καί σύνδεσμον διαθέσεως τιθείς ἄρρηκτον», όπως ακούμε στην τελετή του αρραβώνα.
Η δημιουργία και η φύση των δύο φύλων
α.Τα δύο ανθρώπινα φύλα, ο άνδρας και η γυναίκα, είναι ομοούσια.
Η φύση και των δύο φύλων είναι μία. Αποτελείται από χώμα =υλικό στοιχείο και την «πνοή ζωής»=θεϊκό στοιχείο. Απ’αυτό φαίνεται ότι ο άνθρωπος, το κορυφαίο αυτό δημιούργημα του Θεού, ο βασιλιάς και αρχηγός της κτίσης, είναι η μοναδική ύπαρξη, στην οποία ενώνονται η άκτιστη και η κτιστή πραγματικότητα.
β.Τα δύο φύλα είναι ομότιμα.
Έχουν δηλαδή εκ φύσεως την ίδια αξία και τιμή. Στη σχετική διήγηση της Γενέσεως, όταν ο Θεός δημιούργησε τη γυναίκα από την πλευρά του και την παρουσίασε στον Αδάμ, τότε ο ίδιος με έκδηλη χαρά διαπιστώνει ότι μοιάζει μ΄αυτόν και έχει την ίδια φύση μαζί του! Τοῦτο τό δημιούργημα πού βλέπω τώρα, είπε, εἶναι «ὀστοῦν ἐκ τῶν ὀστέων μου καί σάρξ ἐκ τῆς σαρκός μου».
Στην ίδια επίσης βιβλική διήγηση αναφέρεται μια λεπτομέρεια. Ότι η γυναίκα πλάστηκε «ἐκ τῆς πλευρᾶς τοῦ ἄνδρα». Έτσι αποκλείεται κάθε παρεξήγηση, ότι η γυναίκα είναι ένα διαφορετικό ή κατώτερο ον, αλλά ένα νέο, αυτοτελές ανθρώπινο σώμα, με απόλυτη αλληλεξάρτηση όμως από το όμοιο και ομότιμο πρόσωπο του άνδρα.
Έτσι και η γυναίκα και ο άνδρας έχουν δικαιωματικά το κοινό όνομα «άνθρωπος»!
«Δεν την έκανε από το κεφάλι για να μην καταφρονά τον άνδρα, ούτε από τα πόδια για να μην καταφρονά ο άνδρας την γυναίκα, αλλά από την μέση», μας λέει ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, για να δείξει ακριβώς την ισότητα των δύο φύλων και την ένωσή τους, με τον ευλογημένο γάμο, σε έναν ολόκληρο άνθρωπο.
«Η γυναίκα πλάστηκε από το πλευρό του άνδρα. Δεν δημιουργήθηκε από το μυαλό του για να τον κυβερνά. Ούτε από το πόδι του για να την ποδοπατάει. Δημιουργήθηκε από το πλευρό του, για να είναι ισοδύναμη μ’αυτόν. Κάτω από το μπράτσο του, για να την προστατεύει. Κοντά στην καρδιά του, για να την αγαπά», μας λένε, επίσης ,πολύ εύστοχα οι Πατέρες μας.
Ο άνθρωπος τέλειο δημιούργημα
Ο Θεός χάρισε στον άνθρωπο και μόνο σ’ αυτόν έξοχα πνευματικά προσόντα και χαρίσματα. Αυτά είναι:
- Ο νους, η διάνοια, το λογικό.
Είναι το πνευματικό χάρισμα, χάρη στο οποίο ο άνθρωπος σκέπτεται, κρίνει ανάμεσα στο καλό και στο κακό και προοδεύει. Δημιουργεί ιστορία και πολιτισμό.
- Η ελεύθερη θέληση.
Ο Θεός έπλασε ελεύθερο τον άνθρωπο. Με την ελεύθερη θέλησή του να μπορεί να διαλέγει. Γι’αυτό και είναι υπεύθυνος για τις πράξεις του. Αυτές τις δυο υπέροχες λειτουργίες, ελευθερία και ευθύνη, συνθέτουν το υπέροχο μεγαλείο του ανθρώπου. Εδώ στηρίζεται και το οικοδόμημα του ανθρώπινου πολιτισμού. Κι αυτή είναι η πιο μεγάλη διαφορά που διακρίνει τον άνθρωπο από τα ζώα.
- Δύναμη κυριαρχίας στη φύση.
Αν και πολύ μικρός κι αδύνατος σωματικά ο άνθρωπος, μπορεί ωστόσο και κυριαρχεί στο φυσικό και το ζωικό περιβάλλον. Είναι ο βασιλιάς της κτίσεως.
Γιατί ο Θεός δημιούργησε τον άνθρωπο;
Ο άνθρωπος έχει έναν μεγαλειώδη σκοπό. Έναν μεγάλο προορισμό. Να πετύχει το «καθ΄ ὁμοίωσιν». Να μοιάσει στον Θεό! Να γίνει δηλαδή, όσο είναι δυνατόν στον άνθρωπο, ένας μικρός Θεός! Είναι ένα «ζῶον θεούμενον»! Είναι ένας «κεκελευσμένος Θεός»! Γι’αυτό και του έδωσε όλα τα χαρίσματα και τις ικανότητες και τον βοηθά συνεχώς. Να πετύχει τη θέωση, την ένωσή του με τον Θεό, για πάντα! Αυτό αποτελεί την τέλεια παντοτινή ευτυχία και δόξα του ανθρώπου. Αυτός ήταν από την αρχή της δημιουργίας ο προορισμός του!
Σε τι συνίσταται το «κατ’ εικόνα» του Θεού στον άνθρωπο;
Το «κατ’ εἰκόνα» δεν αναφέρεται φυσικά στο υλικό σώμα του ανθρώπου, αλλά στην ψυχή, στην πνευματική του υπόσταση. Όταν ο Θεός αποφάσισε να δημιουργήσει τον άνθρωπο καθόρισε: «Ας φτιάξουμε τον άνθρωπο σύμφωνα με την εικόνα τη δική μας και την ομοίωση, κι ας εξουσιάζει στης θάλασσας τα ψάρια, στου ουρανού τα πτηνά, στα ζώα και γενικά σ’ όλη τη γη και στα ερπετά που σέρνονται πάνω σ’ αυτήν» ( Γεν 1,26) .
Συνίσταται στο νοερό/λογικό και το αυτεξούσιό του, όπως λέει ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός. Ο άνθρωπος είχε την κυριαρχία στα ζώα και σ΄όλη την κτίση. Του έδωσε μεγάλα προνόμια και δικαιώματα πάνω στη γη. Του χάρισε αθάνατη ψυχή με νου, με σκέψη, με σοφία, σύνεση, δημιουργικότητα και ελεύθερη θέληση. Να προτιμά το καλό. Να αποφεύγει το κακό.
Ο άνθρωπος μπορούσε να είναι αναμάρτητος και αθάνατος. Είχε απάθεια, δεν ένιωθε τον πόνο και τις θλίψεις, είχε αληθινή θεογνωσία και άμεση κοινωνία με τον Θεό. Δεν ήταν τέλεια η κατάστασή του (στον Παράδεισο) αλλά σχετική. Μπορούσε να αναπτυχθεί και να προοδεύσει με τη συνεργεία της θείας Χάριτος. Το «κατ’ εικόνα» Θεού, θα γινόταν «καθ’ ομοίωσιν».
Ας προσέξουμε κάτι.
«Οι Πατέρες τονίζουν ότι ο άνθρωπος δεν είναι εικόνα του Θεού. Εικόνα του Θεού απαράλλακτος είναι μόνον ο Λόγος, ο Υιός. Ο Λόγος είναι η εικόνα του Πατρός.
Γι’ αυτό, επειδή ο Λόγος είναι η εικόνα του Πατρός, ο Χριστός (ο ενανθρωπήσας) είναι η εικόνα του Πατρός ως Λόγος. Αλλά και από την αντίδοση των ιδιωμάτων και ο σαρκωμένος Λόγος, δηλαδή η ανθρώπινη φύση του Χριστού είναι και αυτή η εικόνα του Πατρός. Δηλαδή, και η ανθρώπινη φύση του Χριστού είναι εικόνα του Πατρός εξαιτίας της ενανθρωπήσεως.
Ο άνθρωπος δεν είναι εικόνα του Θεού. Λέγεται, βέβαια, ο άνθρωπος εικόνα του Θεού, καταχρηστικώς όμως. Κυριολεκτικώς ο άνθρωπος είναι κατ’ εικόνα Θεού πλασμένος και όχι εικόνα του Θεού».
Τι σημαίνει ότι ο Θεός έκανε τον άνθρωπο καθ’ ομοίωσίν Του;
Μπορεί ο άνθρωπος να μοιάσει στον Θεό;
Ακριβώς, ναι!
Ο άνθρωπος από το «κατ’ εικόνα» έπρεπε να φθάσει στο «καθ’ ομοίωσιν», δηλαδή στην θέωση, με την ενέργεια του Θεού και την δική του συνέργεια. Αυτός είναι ο προορισμός του.
Με το «κατ’ εικόνα» ο άνθρωπος έλαβε προσόντα, όχι όμως σε τέλειο βαθμό. Του δόθηκε η δυνατότητα να αναπτυχθεί και να τελειοποιηθεί «καθ’ ομοίωσιν» Θεού. Μπορεί να του μοιάσει, όσο είναι βέβαια δυνατό στην ανθρώπινη φύση. Όχι να γίνει ίσος με τον Θεό, αλλά όμοιος με τον Θεό. Να μοιάσει στη δικαιοσύνη, στην αλήθεια, στην αγάπη, στην αγιότητα του Θεού.
Για μας που ζούμε μετά τον ερχομό του Ιησού Χριστού στον κόσμο, είναι πιο εύκολο να το καταλάβουμε αυτό γιατί έχουμε συγκεκριμένο πρότυπο. Τον Θεάνθρωπο Ιησού Χριστό. Αφού έζησε ως άνθρωπος ανάμεσά μας και μας άφησε φωτεινό παράδειγμα, πώς πρέπει να ζούμε για να Του μοιάσουμε. Ο Απόστολος Παύλος μας το λέει καθαρά: «γίνεσθε μιμηταί τοῦ Θεοῦ ὡς τέκνα ἀγαπητά» (Ἐφεσ. 5,1). Κι ο Απόστολος Πέτρος συμπληρώνει: «ΟΧριστός έπαθε για χάρη μας και υπέμεινε σταυρό, για να σώσει ακόμη και αυτούς τους σταυρωτές του, αφήσας εις σας τέλειο παράδειγμα προς μίμησιν, για να ακολουθήσετε και βαδίσετε ακριβώς επάνω εις τα ίχνη του» (Α΄Πέτρ. 2,21).
Την επίγεια ζωή του Χριστού τη βλέπουμε στα Ευαγγέλια. Γι’ αυτό κάθε χριστιανός μελετά καθημερινά το ιερό Ευαγγέλιο και προσπαθεί να μιμηθεί τη ζωή του χριστού, ώστε να γίνει όμοιος με τον Θεό. Πρότυπο και αρχέτυπο του κάθε ανθρώπου είναι ο Χριστός, καθώς είναι πλασμένος «κατ’εικόνα» Χριστού.
Τι ήταν ο Παράδεισος;
Η λέξη Παράδεισος σημαίνει «κήπος». Ο Παράδεισος ήταν υλικός, για το σώμα, μια ορατή, ωραία και μακάρια κατοικία του πρώτου ανθρώπου. Για την ψυχή ήταν πνευματικός. Με την Θεία Χάρη ήταν μια κατάσταση κοινωνίας με τον Θεό αλλά και πνευματικής ενατένισης των δημιουργημάτων.
Για τον Παράδεισο όμως, τη ζωή εκεί των πρωτοπλάστων, την παρακοή και την έξωσή τους από εκεί, θα αναφερθούμε στο επόμενο μάθημα.
Σας ευχαριστώ πολύ. Χαίρετε!
Ορθόδοξη Κατήχηση»: 1η Συνάντηση
Ορθόδοξη Κατήχηση»: 2η Συνάντηση
Ορθόδοξη Κατήχηση»: 3η Συνάντηση
Ορθόδοξη Κατήχηση»: 4η Συνάντηση
Ορθόδοξη Κατήχηση»: 5η Συνάντηση
Ορθόδοξη Κατήχηση»: 6η Συνάντηση
