Συνεχίστηκε την Τρίτη 25 Μαΐου, με την 25η συνάντηση, η σειρά διαλέξεων που πραγματοποιεί ο Εικαστικός και Συγγραφέας κ. Βαγγέλης Παππάς, με γενικό τίτλο «Γνωρίζω την Ελληνική μου ταυτότητα», στο πλαίσιο του προγράμματος «ΕΝΟΡΙΑ εν δράσει…».
Οι συναντήσεις θα ολοκληρωθούν τον Δεκέμβριο του 2021, καλύπτοντας όλη την χρονική περίοδο της επετείου των 200 χρόνων από την κήρυξη της Ελληνικής Επανάστασης του 1821.
Η συνάντηση περιλάμβανε το 2ο μέρος του αφιερώματος στην maniera greca, την ελληνική τέχνη της Ρωμανίας. Η τέχνη αυτή αποκρυσταλλώθηκε και πήρε τη οριστική της μορφή, όσον αφορά τον ρυθμό και το πνευματικό βάθος, μετά από μία καταστροφή. Ένα γεγονός που διήρκεσε για περισσότερο από έναν αιώνα, έφερε μεγάλη διχόνοια στην αυτοκρατορία και αποτέλεσε ένα από τα μελανότερα σημεία της και μία από τις μεγαλύτερες ιδεολογικές συγκρούσεις της καταγεγραμμένης ιστορίας, την Εικονομαχία.
Τον 7ο αιώνα, ο αυτοκράτορας Ηράκλειος ήθελε να συντρίψει τον αιώνιο εχθρό της ανατολικής Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, τους Πέρσες, που διεκδικούν την ηγεμονία του κόσμου. Μετά από πολύχρονες μάχες, ο Ηράκλειος εισέρχεται μέσα στο κράτος των Περσών και το διαλύει, αλλά την ίδια ώρα εμφανίζεται το ισλάμ, που ενώνει τις διασκορπισμένες φυλές της αραβικής χερσονήσου, οι οποίες εξαπολύουν μία επίθεση εναντίον του κόσμου. Τα κράτη που ενδιέφεραν τους Άραβες ήταν η Περσία και η Ρωμανία. Κατέκτησαν την βόρειο Αφρική, αποφασίζουν να χτυπήσουν την Ευρώπη και να την εξισλαμίσουν. Ενώ έχουν καταφέρει να πάρουν ένα κομμάτι από την Ευρώπη, θα ηττηθούν από τους αποφασισμένους Φράγκους και σταμάτησε η αραβική εξάπλωση από τη δύση. Η Ρωμανία κατάφερε να αναχαιτίσει την επίθεση των Αράβων μουσουλμάνων από την ανατολή, πριν τη νίκη των Φράγκων, όταν αυτοκράτορας ήταν ο Λέων Γ’ ο Ίσαυρος.
Ο Λέων έσωσε την αυτοκρατορία αλλά την δίχασε κιόλας. Η έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης, χαρακτηρίστηκε από τον αυτοκράτορα ως οργή του Θεού και οι σύμβουλοι του την απέδωσαν στο ότι επικρατούσε καθεστώς «ειδωλολατρίας», όπως οι ίδιοι χαρακτήριζαν την προσκύνηση των εικόνων. Οι Έλληνες αντιδρούν στην εικονομαχική πολιτική του αυτοκράτορα, θεωρώντας ότι καταστρατηγείται κάθε έννοια πολιτισμού και παράδοσης. Ο Πάπας της Ρώμης Γρηγόριος ο Β’ προασπίζεται την προσκύνηση των εικόνων και το ίδιο έπραξαν και οι επόμενοι Πάπες. Η θρησκευτική αυτή διαφωνία έφερε και πολιτική αποξένωση της ανατολής με την δύση. Αυτή είναι η αιτία που σταδιακά αποξενώνεται η Ρώμη από την Κωνσταντινούπολη και αργότερα η Ρώμη θα αναζητήσει την προστασία της, από τους Φράγκους. Και εδώ έχουμε την εκκίνηση του σχίσματος.
Ο γιός του Λέοντα, ο Κωνσταντίνος Ε’ ο Κοπρώνυμος, συνέχισε αυτόν τον εμφύλιο και γιγάντωσε την διαμάχη. Ξεκίνησαν έντονοι διωγμοί κατά των εικονολατρών, με τα μοναστήρια να μπαίνουν στο επίκεντρο τους, επειδή αντιστέκονταν στην εικονομαχική πολιτική. Πολλά έργα τέχνης έπαθαν τεράστιες καταστροφές και έχουμε οπισθοδρόμηση του πολιτισμού. Ο διάδοχος του Κωνσταντίνου, Λέων Δ’ είχε ως σύζυγο την Ειρήνη την Αθηναία, που ήταν εικονόφιλη. Ο Λέων πεθαίνει αιφνίδια και επειδή ο διάδοχος του Κωνσταντίνος ΣΤ’ ήταν ανήλικος, αναλαμβάνει η αυτοκράτειρα και τελειώνει την εικονομαχία, επιβάλλοντας την αναστήλωση των εικόνων.
Οι καλλιτέχνες μετά την εικονομαχία έχουν ένα τρομερό οπλοστάσιο ελευθερίας για να κάνουν τους εικονισμούς, που βασίζεται στην πραγματικότητα της ύπαρξης που εικονίζεται, αλλά και τον τρόπο ύπαρξης. Στις μορφές, τα πρόσωπα είναι καθαρά, δίχως συναίσθημα. Είναι κενά, άδεια, ησυχαστικά, κεκαθαρμένα. Τα χαρακτηριστικά του προσώπου, δεν διαχέονται το ένα μέσα στο άλλο και είναι σαφώς διακεκριμένα και οριοθετημένα μέσα στην μορφή.
Συμβολίζει την εμπειρία των ζωγράφων από την εκκλησιαστική τους ζωή. Η μορφή είναι ένα ενιαίο γεγονός, όπου τα επιμέρους στοιχεία κρατούν την αυθυπαρξία τους και όλα μαζί συλλειτουργούν, όλα μαζί στήνουν μια ενότητα. Ο χωροχρόνος της εικόνας στην ελληνική τέχνη δεν αναφέρεται στο παρελθόν ή το μέλλον, αλλά στο παρόν. Όλα τα πράγματα στρέφονται προς τον θεατή, όλα τα στοιχεία κινούνται προς τα πάνω του. Το μέτρο του κόσμου στην τέχνη είναι ο άνθρωπος.
Μετά την Ειρήνη την Αθηναία, ανέλαβε ο Λέων Ε’ ο Αρμένιος, που εγκαινίασε την δεύτερη φάση της εικονομαχίας. Όταν ανέλαβε αυτοκράτορας ο Θεόφιλος, που ήταν ο τελευταίος της εικονομαχικής εποχής, παντρεύτηκε την Θεοδώρα, που ήταν εικονόφιλη, και η οποία πήρε τα ηνία μετά τον θάνατο του, ανατρέποντας την εικονομαχική πολιτική ολοκληρωτικά. Η αυτοκρατορία επιστρέφει στα νάματα της, τον ελληνικό πολιτισμό και ξεκινάει μια αναγέννηση στον ελληνικό κόσμο, η λεγόμενη Μακεδονική αναγέννηση.
«Γνωρίζω την ελληνική μου ταυτότητα» (1)
«Γνωρίζω την ελληνική μου ταυτότητα» (2)
«Γνωρίζω την ελληνική μου ταυτότητα» (3
«Γνωρίζω την ελληνική μου ταυτότητα» (4)
«Γνωρίζω την ελληνική μου ταυτότητα» (5)
«Γνωρίζω την ελληνική μου ταυτότητα» (6)
«Γνωρίζω την ελληνική μου ταυτότητα» (7)
«Γνωρίζω την ελληνική μου ταυτότητα» (8)
«Γνωρίζω την ελληνική μου ταυτότητα» (9)
«Γνωρίζω την ελληνική μου ταυτότητα» (10)
«Γνωρίζω την ελληνική μου ταυτότητα» (11)
«Γνωρίζω την ελληνική μου ταυτότητα» (12)
«Γνωρίζω την ελληνική μου ταυτότητα» (13)
«Γνωρίζω την ελληνική μου ταυτότητα» (14)
«Γνωρίζω την ελληνική μου ταυτότητα» (15)
«Γνωρίζω την ελληνική μου ταυτότητα» (16)
«Γνωρίζω την ελληνική μου ταυτότητα» (17)
«Γνωρίζω την ελληνική μου ταυτότητα» (18)
«Γνωρίζω την ελληνική μου ταυτότητα» (19)
«Γνωρίζω την ελληνική μου ταυτότητα» (20)
«Γνωρίζω την ελληνική μου ταυτότητα» (21)
«Γνωρίζω την ελληνική μου ταυτότητα» (22)
