25 Απριλίου, 2024

Select your Top Menu from wp menus

«Εν δράσει 2021»: «Γνωρίζω την Ελληνική μου ταυτότητα»: 24η Συνάντηση

Συνεχίστηκε την Τρίτη 18 Μαΐου, με την 24η συνάντηση, η σειρά διαλέξεων που πραγματοποιεί ο Εικαστικός και Συγγραφέας κ. Βαγγέλης Παππάς, με γενικό τίτλο «Γνωρίζω την Ελληνική μου ταυτότητα», στο πλαίσιο του προγράμματος «ΕΝΟΡΙΑ εν δράσει…».

Οι συναντήσεις θα ολοκληρωθούν τον Δεκέμβριο του 2021, καλύπτοντας όλη την χρονική περίοδο της επετείου των 200 χρόνων από την κήρυξη της Ελληνικής Επανάστασης του 1821.

Η συνάντηση περιλάμβανε το 1ο μέρος του αφιερώματος στην λεγόμενη βυζαντινή τέχνη. Από την στιγμή που ο όρος Βυζάντιο, είναι ένας τεχνητός όρος και εύρημα των Ευρωπαίων, για να μην αποκαλούμε δικαιωματικά τους εαυτούς μας Ρωμαίους, τότε και τη βυζαντινή τέχνη δεν είναι σωστό να την αποκαλούμε έτσι.

Η τέχνη αυτή έχει όνομα, παρμένο από τους δυτικούς και είναι maniera greca, που σημαίνει ο τρόπος ή το ύφος των Ελλήνων.

Είναι μία συγκλονιστική σύνθεση που πραγματοποίησε το ελληνικό πνεύμα, όπου τα στοιχεία που συνέθεσε, αφορούν την ρωμαϊκή καταβολή, την αυτοκρατορική ιδέα, τον χριστιανισμό, την ελληνική γλώσσα και παιδεία και τον μυστικισμό της ανατολής.

Αποτελεί την φυσική συνέχεια της ελληνικής τέχνης, με τα χαρακτηριστικά της δικής της εποχής. Η ελληνική τέχνη ξεκίνησε στους προϊστορικούς χρόνους, ταξίδεψε μέσα στους αιώνες, πήρε διαφορετικές μορφές, παραμένει η ίδια, αμετάβλητη στην ουσία της.

Και φτάνει μέχρι την ρωμαιοκρατία, όπου δοξάζεται, γίνεται αυτοκρατορική και προσηλυτίζεται στον χριστιανισμό. Αυτήν την περίοδο, από τον 4ο αιώνα και μετά, όταν εκχριστιανίστηκε ο ελληνικός κόσμος, την τέχνη αυτή την λέμε maniera greca και όχι βυζαντινή.

Οι ρίζες προέρχονται από μια περιοχή του ελληνιστικού κόσμου, όπου δοξάστηκαν οι Πτολεμαίοι, την Αίγυπτο, όπου πάνω από τις σαρκοφάγους,  ζωγραφίζονταν το πορτρέτο του νεκρού, γιατί πίστευαν στην δύναμη της εικόνας. Είναι ένα πάντρεμα ελληνικής ζωγραφικής και αιγυπτιακής παράδοσης, που συμβαίνει την ρωμαϊκή περίοδο.

Τα νεκρικά πορτρέτα, προορισμένα για ταφική χρήση, πήραν το όνομα Φαγιούμ, από την περιοχή που ανακαλύφθηκαν. Χαρακτηρίζονται από τη νατουραλιστική δόμηση της φόρμας, όπου τα επιμέρους στοιχεία της μορφής αφομοιώνονται στο όλον, από την πραγμάτωση ενός ρυθμού με την ισορροπία κίνησης (ζωή) και ακινησίας (αιωνιότητα), και τέλος από την εκφραστικότητα που φανερώνει, όχι κάποιο συναίσθημα, αλλά γενικά την ψυχική κατάσταση του εικονιζόμενου.

Οι ιστορικοί έχουν χωρίσει την maniera greca, στην παλαιοχριστιανική τέχνη και πρωτοβυζαντινή περιοδο (4ος-7ος αιώνας), στην εικονομαχία και μεσοβυζαντινή τέχνη (8ος-12ος αιώνας) και τέλος την περίοδο των Παλαιολόγων και την ύστερη βυζαντινή τέχνη (13ος-15ος αιώνας).

Η πρώτη περίοδος της maniera greca, είναι η πρωτοβυζαντινή περίοδος και η παλαιοχριστιανική τέχνη. Η τέχνη βρίσκεται σε ένα μεταβατικό στάδιο, λόγω της συνύπαρξης δύο κόσμων, της ύστερης αρχαιότητας και του χριστιανισμού.

Η ακμή της είναι την εποχή του Ιουστινιανού και αποκτά μία νέα μορφή, με βασικά στοιχεία την μεγαλοπρέπεια, την αρμονία και το μέτρο.

Η περίοδος αυτή θα ολοκληρωθεί όταν θα ανοίξει ένας εμφύλιος πόλεμος και το επίκεντρο αυτού του πολέμου, είναι η εικόνα. Επί έναν σχεδόν αιώνα, ολόκληρη η ανατολική ρωμαϊκή αυτοκρατορία, πάλλεται μέσα σε διχόνοιες και σπαραγμούς, γιατί το ζητούμενο όλων ήταν η εικόνα.

Η Εικονομαχία είναι ένα ζήτημα που ξεκινάει από την εικόνα, έχει θεολογική βάση, αλλά πολιτικές προεκτάσεις, σε σημείο ώστε να είναι η αιτία που θα επέλθει αργότερα το σχίσμα, με μεγάλες αλλοιώσεις μέσα στο περιβάλλον της αυτοκρατορίας και μία τεράστια πολιτισμική καταστροφή.


«Γνωρίζω την ελληνική μου ταυτότητα» (1)

«Γνωρίζω την ελληνική μου ταυτότητα» (2)

«Γνωρίζω την ελληνική μου ταυτότητα» (3

«Γνωρίζω την ελληνική μου ταυτότητα» (4)

«Γνωρίζω την ελληνική μου ταυτότητα» (5)

«Γνωρίζω την ελληνική μου ταυτότητα» (6)

«Γνωρίζω την ελληνική μου ταυτότητα» (7)

«Γνωρίζω την ελληνική μου ταυτότητα» (8)

«Γνωρίζω την ελληνική μου ταυτότητα» (9)

«Γνωρίζω την ελληνική μου ταυτότητα» (10)

«Γνωρίζω την ελληνική μου ταυτότητα» (11)

«Γνωρίζω την ελληνική μου ταυτότητα» (12)

«Γνωρίζω την ελληνική μου ταυτότητα» (13)

«Γνωρίζω την ελληνική μου ταυτότητα» (14)

«Γνωρίζω την ελληνική μου ταυτότητα» (15)

«Γνωρίζω την ελληνική μου ταυτότητα» (16)

«Γνωρίζω την ελληνική μου ταυτότητα» (17)

«Γνωρίζω την ελληνική μου ταυτότητα» (18)

«Γνωρίζω την ελληνική μου ταυτότητα» (19)

«Γνωρίζω την ελληνική μου ταυτότητα» (20)

«Γνωρίζω την ελληνική μου ταυτότητα» (21)

«Γνωρίζω την ελληνική μου ταυτότητα» (22)

«Γνωρίζω την ελληνική μου ταυτότητα» (23)

Related posts