Πραγματοποιήθηκε την Δευτέρα 8 Φεβρουαρίου η 2η συνάντηση της σειράς που πραγματοποιεί ο Συγγραφέας – Ραδιοφωνικός Παραγωγός κ. Στέφανος Μίλεσης, με γενικό τίτλο «Οδοιπορικό στην ιστορία του Πειραιά», στο πλαίσιο των Εκπαιδευτικών Σεμιναρίων του προγράμματος «ΕΝΟΡΙΑ εν δράσει…».
Η συνάντηση ξεκίνησε με την προσπάθεια του Θεμιστοκλή, να εξασφαλίσει την άμυνα της πόλης, με την ενίσχυση της ναυτικής οχύρωσης και την κατασκευή νέων πλοίων, φοβούμενος την εκδίκηση των Περσών που είχαν ηττηθεί λίγο καιρό πριν, στον Μαραθώνα.
Φροντίζοντας για την οχύρωση του Πειραιά, κατασκευάζει τα Μακρά Τείχη, που συνέδεαν την πόλη με την Αθήνα, αλλά και τα Τείχη του Πειραιά. Η οχύρωση του Πειραιά, αποτέλεσε βασικό στοιχείο για την μετέπειτα λαμπρή ανάπτυξη του και το εμπόριο, που ήταν πόλος χρήματος.
Οι Πέρσες του Ξέρξη εκστράτευσαν κατά της Ελλάδας, διότι καταλαμβάνοντας την Ελλάδα, θα κατακτούσαν όλη την Ευρώπη. Η απειλητική επανεμφάνιση των Περσών, ήταν για τον Θεμιστοκλή αναμενόμενη και προβλέψιμη.
Μόνος εναντίον όλων, με την υψηλή στρατηγική του διάνοια, παρά τις επιθέσεις που δέχτηκε, κατάφερε να παρθεί η απόφαση, το πεδίο της ναυμαχίας κατά των Περσών, να είναι το στενό που σχηματίζεται από το νησί της Σαλαμίνας με την έναντι Αττική γη.
Η επιλογή του πεδίου μάχης δικαίωσε για μία ακόμη φορά τον Θεμιστοκλή, καθώς η στενότητα του χώρου, περιόριζε τα ογκώδη περσικά πλοία ως προς τον αριθμό, ενώ τα ακινητοποιούσε ως προς τους ελιγμούς, σε αντίθεση με τα ελληνικά που, μικρά καθώς ήταν, κινούνταν με ευχέρεια.
Η καταστροφή των Περσών στην Σαλαμίνα ήταν καθοριστική, καθώς εξαιτίας αυτής ο Ξέρξης διέταξε την αποχώρηση του στρατού, ο οποίος ήταν ουσιαστικά ανέγγιχτος.
Ο Θεμιστοκλής, που υπήρξε ο θεμελιωτής της ναυτικής δύναμης της Αθήνας, ο ιδρυτής της πόλης του Πειραιά και των τριών λιμανιών του, ο εμπνευστής της ναυπήγησης διακοσίων τριήρεων, ο σωτήρας του ελληνικού πολιτισμού και της Ευρώπης στην Σαλαμίνα, εν τούτοις ήταν απόβλητος για τους Αθηναίους, οι οποίοι και τελικά τον εξόρισαν.
Έτσι, εξοστρακίστηκε επειδή κάποιοι τον φθονούσαν και άλλοι επειδή φοβόντουσαν ότι με την υπεροχή του θα κινδύνευε η δημοκρατία εξαιτίας του.
Παρότι ο Θεμιστοκλής εξορίστηκε, το πρόγραμμα της ναυτικής ανάπτυξης του Πειραιά εξελίσσεται όπως το προέβλεψε. Η μεταμόρφωση του Πειραιά από μια πόλη εμπορίου σε ειρηνικές περιόδους, σε έναν τεράστιο ναύσταθμο σε περίοδο πολέμου, γίνεται πραγματικότητα.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα όλων, η Ιπποδάμειος Αγορά, η αγορά των «δημοτών», που απευθύνονταν στους κατοίκους και μόνο. Σε περιπτώσεις ανάγκης γινόταν όμως και το στρατιωτικό κέντρο, αφού στο μεγάλο ξέφωτο της συγκεντρώνονταν τα στρατιωτικά τμήματα και πληρώματα.
Το κεντρικό λιμάνι του Πειραιά προκαλούσε τον θαυμασμό των ξένων. Περιμετρικά του, διακρίνονταν θαυμαστά μέγαρα και μεγάλοι δρόμοι. Ο Περικλής υλοποιώντας το όραμα του Θεμιστοκλή, κατέστησε τον Πειραιά σε ναυτικό, εμπορικό, οικονομικό και πολεοδομικό κέντρο.