Ο Αλέξανδρος Βάμβας ήταν αδιαπραγμάτευτα ορθόδοξος και ανοιχτόμυαλος. Ταλαντούχος και χαρισματικός ηγέτης, οραματιστής. Κατηύθυνε χωρίς να υπερφορτώνει, υποδείκνυε χωρίς να προσβάλει. Ευρηματικός και γενναιόδωρος. Μια γεμάτη καρδιά, ένα κοφτερό μυαλό, μια ανοιχτή αγκαλιά.
Με την ευκαιρία της συμπληρώσεως 30 χρόνων από την εκδημία του αείμνηστου Θεολόγου Αλέξανδρου Βάμβα (1926-1991), μιας εμβληματικής και χαρισματικής μορφής, πραγματοποιήθηκε αφιερωματική εκδήλωση στο πλαίσιο του προγράμματος «ΕΝΟΡΙΑ εν δράσει…», του Ιερού Ναού Ευαγγελιστρίας Πειραιώς, την Κυριακή 6 Δεκεμβρίου.
Το αφιέρωμα διοργανώθηκε σε συνεργασία με το Ορθόδοξο Ιεραποστολικό Σωματείο «Ο Πειραϊκός Φάρος», του οποίου ο αείμνηστος υπήρξε ιδρυτής.
Συμμετείχαν ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κυθήρων κ. Σεραφείμ, ο κ. Ιωάννης Μαρκότσης, Θεολόγος, Λυκειάρχης και ο Σμήναρχος κ. Αντώνιος Τσαγκαρόπουλος, Νευρολόγος, Επιμελητής της Νευρολογικής Κλινικής του 251 Νοσοκομείου Αεροπορίας.
Την εκδήλωση συντόνισε η Πρόεδρος του «Πειραϊκού Φάρου» κα Μαρία Τζερμπίνου – Μιχαλακοπούλου, Εκπαιδευτικός.
Μαρία Τζερμπίνου – Μιχαλακοπούλου
Προλογίζοντας η κα Τζερμπίνου – Μιχαλακοπούλου, χαρακτήρισε τον αείμνηστο Αλέξανδρο Βάμβα, μεγάλο άνδρα, θεολόγο, παιδαγωγό, ηγέτη και ανθρωπιστή στην πράξη, που έκανε προσωπικό του βίωμα και έργο ζωής του, την αφιέρωση και την προσωπική προσφορά του στον άλλο, στον κάθε άλλο. Γιατί στο πρόσωπο αυτού του άλλου, έβλεπε τον ίδιο τον Χριστό.
«Στην κατρακύλα της εποχής που ζούμε, η προβολή μιας προσωπικότητας, που δίδαξε με το ήθος, την ζωή και τους αγώνες του, είναι μια μορφή πνευματικής αντίστασης.
Ο αείμνηστος αγάπησε πολύ τη νεολαία και ίδρυσε πολλές μικρές ομάδες σπουδαστών και φοιτητών, σαν πνευματικά εργαστήρια σκέψης, διανόησης και προβληματισμού, σχεδόν σε όλη την Ελλάδα, που πολύ συχνά ονόμαζε μικρά ζύμη.»
Πίστευε στη δύναμη των μικρών ομάδων, ότι ήταν τα ζωντανά κύτταρα που αναζωογονούν και οξυγονώνουν πνευματικά, την ελληνική και ορθόδοξη κοινωνία.
Ήταν ένας δεινός ρήτορας, που καθήλωνε τα πλήθη. Πολύ συχνά προειδοποιούσε για την από-ορθοδοξοποίηση και τον αφελληνισμό της χώρας, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου προς κάθε πλευρά.
Βαθιά δημοκράτης, αλλά συνάμα σφοδρός πολέμιος κάθε πολιτικού και ιδεολογικού ολοκληρωτισμού.
Στην καθημερινή του ζωή απλός, λιτός, σεμνός, ολιγαρκής. Από το σφουγγάρισμα, στην έδρα του δάσκαλου, επί χρόνια. Γεννήθηκε ευκατάστατος και πέθανε πάμπτωχος, έχοντας δώσει όλα του τα υπάρχοντα.
Και συμπλήρωσε:
«Ο Αλέξανδρος Βάμβας ήταν αδιαπραγμάτευτα ορθόδοξος και ανοιχτόμυαλος. Ταλαντούχος και χαρισματικός ηγέτης, οραματιστής. Κατηύθυνε χωρίς να υπερφορτώνει, υποδείκνυε χωρίς να προσβάλει. Ευρηματικός και γενναιόδωρος. Μια γεμάτη καρδιά, ένα κοφτερό μυαλό, μια ανοιχτή αγκαλιά.
Φτιαγμένος από εκείνη τη στόφα των ανθρώπων, που ζουν για να εμπνέουν, να παρασύρουν, να πρωτοστατούν, να ξεσηκώνουν, να παραδειγματίζουν. Ήταν ανεπανάληπτος και οπωσδήποτε αναντικατάστατος.»
Μητροπολίτης Κυθήρων Σεραφείμ
Ο Σεβασμιώτατος αναφέρθηκε στην γνωριμία και συνεργασία του, με τον αλησμόνητο ιεραποστολικό άνδρα, όπως χαρακτήρισε τον αείμνηστο. Μια γνωριμία που ανάγεται ήδη στο καλοκαίρι του 1975, στην γενέτειρα του, τις Σπέτσες.
Έκανε ιδιαίτερη μνεία ο Σεβασμιώτατος στις ιεραποστολικές δραστηριότητες του αείμνηστου στο νησί των Σπετσών, την σημαντική προσφορά του στην τοπική κοινωνία του νησιού και την ιδιαίτερη αγάπη του στο μοναστήρι των Αγίων Πάντων.
Ο αείμνηστος, εκπαιδευόμενος άριστα στην ιεραποστολική Αδελφότητα Θεολόγων «Ζωή», σε ιεραποστολικές δραστηριότητες, λειτουργούσε θερινές κατασκηνώσεις στην κατασκηνωτική εστία «Καλοί λιμένες», κοντά στην Αγία Μαρίνα Σπετσών.
Όλο το καλοκαίρι φιλοξενούσε ομάδες φοιτητών και σπουδαστών, καθηγητών, λοιπών επιστημόνων και συνεργατών του, στον πύργο του κάτω από το μοναστήρι των Αγίων Πάντων.
«Προσευχή, ιερές ακολουθίες και θείες Λειτουργίες στο εκκλησάκι των Αγίων Πατέρων του κτήματός του, αγιογραφικά αναγνώσματα, ανάπτυξη στοιχείων επιμορφωτικών και πνευματικών θεμάτων, εκμάθηση χριστιανικών ύμνων και ασμάτων και συνεστιάσεις στην τραπεζαρία, ομόρφαιναν την κάθε ημέρα. Ήταν ο θερμός κήρυκας του θείου λόγου και ο προσηνής κατηχητής.»
Με τις ιεραποστολικές του δραστηριότητες και εκδηλώσεις, συνέχισε ο Σεβασμιώτατος, συνέβαλλε στην ευόδωση του ποιμαντικού έργου της τοπικής Εκκλησίας των Σπετσών. Ήταν θερμός συμπαραστάτης τόσο του αειμνήστου Μητροπολίτου Ύδρας Ιεροθέου, ο οποίος τον εκτιμούσε πολύ, όσο και των ιεροκηρύκων και εφημερίων της νήσου.
Στις όμορφες πανηγύρεις των πολλών εκκλησιών και παρεκκλησίων της νήσου, συμμετείχε, πεζοπορώντας συνήθως, για να υμνήσει τον Θεό στο ψαλτήρι και να προσφέρει εγκάρδιο λόγο πνευματικής οικοδομής στο εκκλησίασμα.
Αγαπούσε πολύ τους νέους τους πλησίαζε με το ιδιαίτερο χάρισμα που είχε από τον Θεό και τους συμπαραστέκονταν στα νεανικά τους προβλήματα.
Το μοναστήρι των Αγίων Πάντων, ήταν στην καρδιά του αείμνηστου. Η διαχρονική προσφορά της μονής στον ευσεβή λαό των Σπετσών, ήταν και είναι ουσιαστική και πολύτιμη.
Και όπως μάλιστα συμπλήρωσε ο Σεβασμιώτατος, η αγάπη του στην μονή, τον ώθησε να δωρίσει σε αυτήν τους «Καλούς λιμένες», για να συνεχίζεται το ιεραποστολικό έργο εις δόξαν Θεού και σωτηρία ψυχών.
Αντώνιος Τσαγκαρόπουλος
Όπως είπε ο κ. Τσαγκαρόπουλος, ο αείμνηστος υπήρξε μεγάλος ευεργέτης της ζωής του και της οικογένειας του. Η χαρισματική του προσωπικότητα σημάδεψε, όπως τόνισε, πολλές ψυχές. Ένας άνθρωπος που προκαλούσε δέος και σεβασμό.
Είχε μεγάλο επικοινωνιακό χάρισμα, συζητούσε με τους νέους και μάθαινε από αυτούς, τους συμβούλευε διακριτικά, τους δίδασκε με το παράδειγμα και τον τρόπο του.
Αυτός ο τρόπος επικοινωνίας είχε κάτι βαθύ θεολογικό, κάτι συναρπαστικό, που λειτουργούσε σαν το σπόρο που σταδιακά θα δώσει τον καρπό του, αλλά και σαν μαγνήτης.
Έδινε μεγάλη σημασία στην ψυχαγωγία και στο παιχνίδι, συνέχισε. Οργάνωνε γεύματα, δείπνα και απογευματινά με τσάι, ως ευκαιρίες επικοινωνίας στις οποίες απηύθυνε πνευματικό λόγο.
«Στην επικοινωνία του ήταν πειστικός, ζωντανός, παραστατικός, μεταδοτικός, πολύ εκφραστικός, ευθύς και ποτέ με μισόλογα. Ήταν ένας άριστος παιδαγωγός. Είχε την ικανότητα να αναγνωρίζει, να επιλέγει και να αναδεικνύει άξια στελέχη και συνεργάτες του στο πνευματικό έργο.
Μπόλιαζε τους νέους με την εισαγωγή στην θεία λατρεία. Ήταν εξαιρετικός ψάλτης, αναγνώστης και ιεροκήρυκας. Έδινε πολύ σημασία στην επικοινωνία μετά την θεία Λειτουργία, θεολογούσε στην πράξη, έκανε εφαρμοσμένη θεολογία.»
Ήθελε να μεταλαμπαδεύσει την μνήμη θανάτου, που την θεωρούσε φρένο στην αμαρτία και αφετηρία της μετάνοιας. Και εκτός από τις συμβουλές του, έδινε παράδειγμα ακούραστου εργάτη και νοικοκύρη ανθρώπου.
Οι ομιλίες του ήταν πύρινες, συνέχισε ο κ. Τσαγκαρόπουλος, το κήρυγμα του δυνατό, ουσιαστικό, πρακτικό και συνάμα βαθιά θεολογικό και κατανοητό από όλους. Ο λόγος του πολύ εκφραστικός, δυναμικός, αλλά και συναισθηματικός, με πολύ αγάπη.
«Ήταν μπροστάρης, ταπεινός, μεθοδικός στο έργο του, είχε πρόγραμμα και προνοητικότητα. Ήταν όμως και πλάι στον καθένα, με την διάθεση να του συμπαρασταθεί, να τον βοηθήσει, να εκφράσει την αγάπη του.»
Ιωάννης Μαρκότσης
Ο κ. Μαρκότσης, αναφέρθηκε καταρχήν στις εξορμήσεις που έκανε ο αείμνηστος σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας, με τους φοιτητές, τους νέους και τα παιδιά των ομάδων.
Όλες οι ηλικίες βοηθήθηκαν και για κάθε ηλικία προβληματιζόταν τι έπρεπε να δώσει. Ότι ήθελε να πει, το προετοίμαζε για κάθε ηλικία με τον κατάλληλο τρόπο. Δούλεψε τα χαρίσματα που του έδωσε ο Θεός, δεν τα άφησε. Και είχε για κάθε ηλικία μία συγκεκριμένη παιδαγωγική.
«Ο Βάμβας είχε ένα ιεραποστολικό και ευαγγελικό όραμα. Ήταν βαθύτατα βιβλικός μελετητής και είχε το χάρισμα σε μία συζήτηση, να ανακαλέσει στη μνήμη του ένα κατάλληλο βιβλικό χωρίο, σύμφωνα με το θέμα της συζήτησης.
Είχε μία φοβερή δυνατότητα, ο λόγος του να είναι αποφθεγματικός. Δεν επεδίωκε το στόμφο, η φωνή του ήταν βαθιά και συνέπαιρνε και οι μικρές αποφθεγματικές φράσεις έμεναν, τις οποίες πολλές φορές συνδύαζε με εικόνες.»
Ήταν κυρίως ιεροκήρυκας, δεν υπήρχε Κυριακή που να μην κήρυττε. Όλα τα κηρύγματα του, είχαν μια πρωτοτυπία.
Ήταν συστηματικός και προετοιμάζονταν, δεν ήταν προχειρολόγος. Ήταν χριστοκεντρικός, έδειχνε ως μοναδική οδό τον Χριστό. Ήταν πατερικός, είχε γνώση των Πατέρων της Εκκλησίας και τους διάβαζε πριν ανέβει στον άμβωνα.
Ήταν φιλοκαλικός και η μελέτη της Φιλοκαλίας του ήταν πολύ οικεία. Οι νηπτικοί ασκητικοί Πατέρες, ήταν αντικείμενο της μελέτης του. Και ήταν επίκαιρος στο κήρυγμα του και ο κάθε πιστός καταλάβαινε αυτό που έπρεπε να καταλάβει.
«Γι᾽ αυτό ήταν επιδραστικός στις ψυχές των ανθρώπων και δεν πέρναγε απαρατήρητος.»
