Αυτό που συμβαίνει με τον αθλητισμό, έχει να κάνει με την αρετή. Προσπαθείς μέσα από την ταλαιπωρία του σώματος, να σμιλέψεις την ανθρώπινη ψυχή.
Στο πρώτο “Ενοριακό Αρχονταρίκι” του φετινού προγράμματος «ΕΝΟΡΙΑ εν δράσει…» του Ιερού Ναού Ευαγγελιστρίας Πειραιώς, ο Θεολόγος – Μουσικολόγος κ. Ηλίας Λιαμής φιλοξένησε την Δευτέρα 7 Οκτωβρίου, στο Πνευματικό Κέντρο του Ναού, τον Δρα Θέμο Γκουλιώνη, Οφθαλμίατρο – Συγγραφέα, σε μία συζήτηση με θέμα «Αθλητισμός, ένας έρωτας αλλιώτικος».
Το θέμα της συζήτησης, προέρχεται από τον τίτλο του βιβλίου του κ. Γκουλιώνη «Αθλητισμός ένας έρωτας αλλιώτικος», στο οποίο επιχειρεί να παρουσιάσει, και το καταφέρνει επιτυχώς, πως κατάφεραν οι Έλληνες με τον αθλητισμό να ημερώσουν την ανθρώπινη επιθετικότητα, επιστρατεύοντας κατά κύριο λόγο τον αδερφό του έρωτα, Ίμερο.
Επιχειρεί τον επανακαθορισμό της έννοιας του αθλητισμού και τον διαφορισμό του από το παίγνιο.
Αν δούμε, είπε ο συγγραφέας, πως οι ξένοι μεταφράζουν στην γλώσσα τους τους Ολυμπιακούς Αγώνες, τότε αντιλαμβανόμαστε ότι ταυτίζουν τον αθλητισμό με το παιγνίδι.
Τι είναι αυτό όμως που έκανε την διαφορά σε αυτό το βιβλίο, σε σχέση με τα χιλιάδες που κυκλοφορούν για τον αθλητισμό;
Αυτό που απάντησε ο συγγραφέας, είναι ότι στην πραγματικότητα είναι ελάχιστα τα βιβλία που ασχολούνται με αυτό το θέμα.
Τα περισσότερα ασχολούνται με παίγνια, με σπορ όπως το ποδόσφαιρο ή το μπάσκετ. Δεν είναι αθλητισμός το σπορ, γιατί αφορά την διασκέδαση.
Αυτό που συμβαίνει με τον αθλητισμό, έχει να κάνει με την αρετή. Προσπαθείς μέσα από την ταλαιπωρία του σώματος, να σμιλέψεις την ανθρώπινη ψυχή.
«Έναν μοναχό που ζει πολλά χρόνια σε ένα κελλί προσευχόμενος και ασκούμενος, η Εκκλησία τον ονομάζει αθλητή της πίστεως. Τι σχέση μπορεί να έχει ο άνθρωπος αυτός, με έναν αθλητή του σταδίου;
Ταλαιπωρεί το σώμα του, για να σμιλέψει την ψυχή του. Το ίδιο ακριβώς που γίνεται στο στάδιο. Και μάλιστα είναι πολύ μεγαλύτερη ταλαιπωρία, η άθληση του μοναχού.»
Γιατί όπως τόνισε στην συνέχεια, ο μοναχός δεν κοροϊδεύει, δεν υποκρίνεται, δεν προσποιείται, δεν κάνει κανενός είδους πανουργία. Όπως και ο αθλητής στο στάδιο, δεν ενοχλεί τον διπλανό του. Αλλά προσπαθεί με τις προσωπικές του δυνάμεις, να έρθει πρώτος.
Κι όταν κάποιος σε ένα άθλημα έρθει πρώτος, πάνε όλοι και τον συγχαίρουν. Ενώ δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο, σε έναν αγώνα ποδοσφαίρου, που ακούει κανείς τις μεγαλύτερες ύβρεις και βλέπει την βία μεταξύ των θεατών, από αιματοχυσίες μέχρι και θανάτους.
Οι ίδιοι άνθρωποι, όταν παρακολουθήσουν έναν αγώνα αθλητικό, αισθάνονται πράοι, απελευθέρωση από την επιθετικότητα τους.
«Άλλο πράγμα ο αθλητισμός και άλλο το παίγνιο. Σήμερα όμως θεωρούνται το ίδιο κι αυτό είναι απίστευτο και δείχνει την πορεία του πολιτισμού μας.
Ο αθλητισμός, δεν είναι ενστικτώδης λειτουργία, αλλά είναι μία εκδήλωσις πολιτισμική αποκλειστικά ανθρώπινη, που ασφαλώς δεν απαντάται σε κανένα άλλο είδος του ζωικού μας βασιλείου.»
Ο αθλητής έχει ως βάση του, την λέξη άθλος που σημαίνει μόχθος, ανάγκη, αγών.
Ο αγών προέρχεται από το ρήμα άγω που σημαίνει οδηγώ. Με την σειρά του το ίδιο το ρήμα παράγει την αγωγή και αυτή πάλι χτίζει την σύνθετη λέξη -έννοια παιδαγωγός, υψηλή έννοια που δεν συνάπτεται με την έννοια του εκπαιδευτικού, παρά την σύγχυση που επικρατεί και σε αυτό το σημείο σήμερα.
Ο αθλητικός αγών είναι απολύτως απαλλαγμένος από κάθε είδος υποκρισίας, ειρωνείας ή εξαπάτησης του αντιπάλου. Η κατάκτηση της νίκης μέσα στον στίβο με δόλιο τρόπο, πέραν του γεγονότος ότι κάτι τέτοιο αναιρεί αυτομάτως την αθλητική διαδικασία, καθίσταται αδύνατος.
«Την στιγμή που οι δρομείς τρέχουν στο στάδιο, ο καθένας στον δικό του διάδρομο, έχουν τους άλλους αθλητές δίπλα τους, αλλά τον εχθρό μπροστά τους.
Και είναι κοινός αυτός ο εχθρός. Είναι του καθενός το ίδιο του το σώμα, τα όρια και η αντοχή του που ωθούνται στα άκρα, από αυτό το ασίγαστο ανθρώπινο πάθος για την κατάκτηση της νίκης.»
Σε αυτό το πλαίσιο διαμορφώθηκε το βιβλίο, που συνεχώς ο συγγραφέας του προσθέτει πράγματα. Ο ίδιος μάλιστα θεωρεί ότι ο αθλητισμός ήταν η μέθοδος δημιουργίας ηθικής κοινωνίας με ενάρετους ανθρώπους.