Ένα αφιέρωμα στην Ύδρα, στην πολιτιστική κληρονομιά της και στον πολιούχο του νησιού, Άγιο Νεομάρτυρα Κωνσταντίνο τον Υδραίο.
Εκδήλωση του Υδραϊκού Ναυτικού Ομίλου αφιερωμένη στο ιστορικό νησί της Ύδρας, με αναφορές σε ιστορικά γεγονότα και τη μουσικοχορευτική παράδοση του νησιού, πραγματοποιήθηκε στο Πνευματικό Κέντρο του Ιερού Ναού Ευαγγελιστρίας Πειραιώς, το Σάββατο 15 Νοεμβρίου, στο πλαίσιο του προγράμματος «ΕΝΟΡΙΑ εν δράσει…»
Ομιλητής ήταν ο Δήμαρχος του νησιού κ. Γεώργιος Κουκουδάκης, Αναπληρωτής Καθηγητής της Στρατιωτικής Σχολής Ευελπίδων με θέμα: «Η Ύδρα την εποχή του Νεομάρτυρα πολιούχου της».Χαιρετισμό απηύθυνε εκ μέρους του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ύδρας, Σπετσών και Αιγίνης κ. Εφραίμ, ο Πρωτοσύγκελλος της Ιεράς Μητροπόλεως Αρχιμανδρίτης π. Νεκτάριος Δαρδανός.
Την εκδήλωση πλαισίωσαν τα τμήματα χορού του Υδραϊκού Ναυτικού Ομίλου, υπό τη ευθύνη του χοροδιδασκάλου Γιώργου Γκολέμη.
Η εκδήλωση του Υδραϊκού Ναυτικού Ομίλου αποτέλεσε μια τιμητική αφιέρωση στην Ύδρα, στην ελληνική παράδοση και κυρίως στον πολιούχο του νησιού, Άγιο Νεομάρτυρα Κωνσταντίνο τον Υδραίο. Η παρουσία εκπροσώπων του Δήμου Ύδρας, της Εκκλησίας, του Υδραϊκού Συνδέσμου Πειραιά, καθώς και δεκάδων Υδραίων και φίλων του νησιού, έδωσε ξεχωριστό χαρακτήρα στη βραδιά. Ο Υδραϊκός Ναυτικός Όμιλος, με μακρά ιστορία από το 1955, ανέλαβε για ακόμη μια φορά να αναδείξει την πολιτιστική κληρονομιά του τόπου μέσω της μουσικοχορευτικής του δράσης.
Κεντρικός ομιλητής της εκδήλωσης ήταν ο δήμαρχος Ύδρας, κ. Γεώργιος Κουκουδάκης, αναπληρωτής καθηγητής της Στρατιωτικής Σχολής Ευελπίδων. Στην ομιλία του παρουσίασε σε βάθος την εποχή κατά την οποία έζησε ο Άγιος Κωνσταντίνος ο Υδραίος, τοποθετώντας την ιστορία του μέσα στο ευρύτερο κοινωνικό, οικονομικό και πολιτικό πλαίσιο των ετών 1770–1800. Ο Δήμαρχος ανέλυσε πώς η Ύδρα, χάρη στη ναυτική της ανάπτυξη, την πρόοδο στη ναυπηγική τέχνη και τη διπλωματική της ευελιξία, διαμόρφωσε σταδιακά όλες τις προϋποθέσεις για να αποτελέσει μια σχεδόν ημιαυτόνομη πολιτεία κατά την προεπαναστατική περίοδο.
Παρουσίασε τις σημαντικές αλλαγές στον ελληνικό κόσμο και στην Ευρώπη την ίδια περίοδο, όπως την Αμερικανική και Γαλλική Επανάσταση και τη διάδοση των ιδεών του Διαφωτισμού. Εξήγησε ότι οι ιδέες αυτές, χάρη στους Έλληνες εμπόρους της διασποράς και τη ναυτική δραστηριότητα των νησιών, έφταναν σταδιακά στον υπόδουλο ελληνικό πληθυσμό και προετοίμαζαν την πορεία προς την ανεξαρτησία.
Εκτενής αναφορά έγινε στη ραγδαία ανάπτυξη της ναυτιλίας της Ύδρας ήδη από τα μέσα του 18ου αιώνα. Οι Υδραίοι δημιούργησαν στόλο μικρών και μεγάλων εμπορικών πλοίων, εξειδικεύτηκαν στη ναυπηγική και κατάφεραν να εξυπηρετούν τόσο την Οθωμανική Αυτοκρατορία όσο και τις ευρωπαϊκές δυνάμεις. Ο Δήμαρχος περιέγραψε πώς, μετά τη Συνθήκη του Κιουτσούκ Καϊναρτζή, οι νήσοι Ύδρα, Σπέτσες και Ψαρά γνώρισαν τεράστια οικονομική άνθηση, αξιοποιώντας τη δυνατότητα να πλέουν με ρωσική σημαία, ναυπηγώντας μεγάλα πλοία και έχοντας πρόσβαση σε σημαντικές εμπορικές διαδρομές.
Η Ύδρα αναδείχθηκε σε κέντρο ναυπηγικής, εμπορίου και διεθνούς οικονομικής δραστηριότητας. Στα οθωμανικά αρχεία της εποχής καταγράφεται ότι Υδραίοι ναυτεργάτες εργάζονταν στα ναυπηγεία του Γαλατά, ότι κατασκεύαζαν πλοία για λογαριασμό της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και ότι σημαντικοί Οθωμανοί αξιωματούχοι επένδυαν τα χρήματά τους στον υδραϊκό στόλο. Το νησί φιλοξενούσε προξενεία μεγάλων δυνάμεων – Ρωσίας, Γαλλίας, Αγγλίας και Αυστρίας – χαρακτηριστικό της πολιτικής και οικονομικής του βαρύτητας.
Ο Δήμαρχος τόνισε επίσης ότι η εκκλησιαστική ζωή κατείχε εξέχουσα θέση στη διοίκηση και την καθημερινότητα των Υδραίων. Οι ενορίες όχι μόνο καθοδηγούσαν πνευματικά τον λαό, αλλά λειτουργούσαν και ως φορολογικές, διοικητικές και δικαστικές δομές. Η μεταφορά της έδρας της τοπικής αρχιεπισκοπής στην Ύδρα το 1770 υπογράμμισε τη σημασία του νησιού.
Στο ίδιο διάστημα τοποθετείται και η ζωή του Αγίου Κωνσταντίνου. Γεννημένος στην Ύδρα γύρω στο 1770, ο νεαρός Κωνσταντίνος μετέβη στη Ρόδο, όπου εργάστηκε για τον τοπικό πασά και εξισλαμίστηκε. Όταν επέστρεψε στην Ύδρα, η απόρριψη από τη μητέρα και τη νονά του τον συγκλόνισε, οδηγώντας τον σε βαθιά μετάνοια. Αποφάσισε να επιστρέψει στη Ρόδο και να ομολογήσει δημόσια ότι παραμένει χριστιανός. Ομολογία που οδήγησε στον μαρτυρικό του θάνατο το 1800. Ο Δήμαρχος υπογράμμισε ότι ο νεομάρτυρας αποτελεί προάγγελο του εθνικού ξεσηκωμού, καθώς η πράξη του συμβολίζει την πνευματική αφύπνιση του γένους λίγο πριν την Επανάσταση.
Το δεύτερο σημαντικό μέρος της εκδήλωσης ήταν η παρουσίαση του χορευτικού προγράμματος από τα τμήματα παραδοσιακού χορού του Υδραϊκού Ναυτικού Ομίλου. Τα παιδιά και οι νέοι του ομίλου ταξίδεψαν νοερά το κοινό σε όλη την Ελλάδα, παρουσιάζοντας χορούς από την Πελοπόννησο, τη Ρούμελη, τα Επτάνησα, την Ήπειρο, τη Θεσσαλία, τη Μακεδονία, τη Θράκη, τον Πόντο, τη Μικρά Ασία, τις Κυκλάδες, το Βόρειο Αιγαίο, τη Σύμη, την Κρήτη και φυσικά από την ίδια την Ύδρα. Κάθε χορός συνοδευόταν από σύντομη ιστορική και λαογραφική αναφορά για τον τόπο προέλευσής του, αναδεικνύοντας την πολιτισμική ποικιλομορφία του ελληνικού χώρου.
Επισημάνθηκε ότι οι χορευτές φορούσαν παραδοσιακές φορεσιές από διάφορες περιοχές: Ηπειρώτικες, Κυκλαδίτικες, Μακεδονίτικες, Επτανησιακές, Θρακιώτικες, νησιωτικές και άλλες. Η πολυμορφία αυτή είχε στόχο να εκφράσει τη διασύνδεση της Ύδρας με όλη την Ελλάδα, αλλά και τον πανελλήνιο χαρακτήρα της εκδήλωσης.
Ακολούθησε ο χαιρετισμός του Πρωτοσυγκέλλου της Ιεράς Μητροπόλεως Ύδρας, Σπετσών και Αιγίνης Αρχιμανδρίτη π. Νεκταρίου Δαρδανού, ο οποίος μετέφερε τις ευχές του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ύδρας κ. Εφραίμ, καθώς και τις ευχαριστίες του για το έργο του Υδραϊκού Ναυτικού Ομίλου. Τόνισε δε ιδιαίτερα τη σημασία του Αγίου Κωνσταντίνου ως πνευματικού οδηγού των Υδραίων και παράδειγμα πίστεως για τους νεότερους.
Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με τις ευχαριστίες προς όλους τους συντελεστές, της εκδήλωσης. Ο συντονιστής κ. Γιώργος Γκολέμης υπογράμμισε τον ιστορικό δεσμό Ύδρας – Πειραιά, καθώς οι Υδραίοι υπήρξαν πρωτεργάτες στη διαμόρφωση της νεότερης πόλης του Πειραιά, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τον πρώτο δήμαρχο Πειραιά, Αντώνη Σερφιώτη, και την οικοδόμηση του ναού του Αγίου Νικολάου.
Η βραδιά έκλεισε με χορευτική παρουσίαση και την υπόσχεση για νέες εκδηλώσεις του Υδραϊκού Ναυτικού Ομίλου που διατηρεί ζωντανή την πλούσια μουσικοχορευτική και ιστορική κληρονομιά της Ύδρας.
