Συμπαρίσταται στον εθνικό αγώνα με όλες τις δυνάμεις της, και θυσιάζει άνδρες, γυναίκες, παιδιά, περιουσίες, για να περισώσει το όραμα για ελευθερία και το ομόγλωσσο και ομόθρησκο γένος. Στήριγμα της, η πίστη στον Θεό και η καταφρόνηση στον θάνατο.
Ένα ιστορικό αφιέρωμα για την συμβολή της Κρήτης στους απελευθερωτικούς αγώνες της πατρίδας μας εναντίον των Τούρκων, πλαισιωμένο με κρητικές μελωδίες και χορούς, παρουσίασε η Αδελφότητα Κρητών Πειραιά «Η Ομόνοια», στο Πνευματικό Κέντρο του Ιερού Ναού Ευαγγελιστρίας Πειραιώς, το Σάββατο 20 Νοεμβρίου, στο πλαίσιο του προγράμματος «ΕΝΟΡΙΑ εν δράσει…».
Τη εκδήλωση παρουσίασε η Αντιπρόεδρος της Αδελφότητας Αντωνία–Μαρία Ντουντουνάκη, που είχε και την επιμέλεια των κειμένων με πλούσια ιστορικά στοιχεία, ενώ πλαισίωσαν μουσικοχορευτικά, ο Θοδωρής Ποθουλάκης και τα χορευτικά της «Ομόνοιας».
Χαιρετισμό απηύθυνε ο Πρόεδρος της Αδελφότητας, που αποτελεί το ιστορικότερο και αρχαιότερο κρητικό σωματείο, Θεόδωρος Τσόντος.
Η εκδήλωση, ενταγμένη στο πλαίσιο του εορτασμού των 200 χρόνων από την επανάσταση του 1821, μεταδόθηκε από το διαδίκτυο, μέσα από το κανάλι του «ΕΝΟΡΙΑ εν δράσει…» στο YouTube.
Η νευραλγική θέση της Κρήτης, στο μέσον σχεδόν της κλειστής θάλασσας της Μεσογείου, της προσδίδει μία τεράστια και ζωτική γεωστρατηγική αξία και σημασία. Αποτελεί το σταυροδρόμι συνάντησης τριών ηπείρων, Ευρώπης, Ασίας και Αφρικής, καθώς και το σημείο συνάντησης λαών και πολιτισμών, ανά τους αιώνες.
Ως ενδιάμεσος σταθμός των θαλάσσιων οδών της Μεσογείου, που οδηγούν προς τους ωκεανούς, αποτέλεσε μήλον της έριδος για τις ισχυρές δυνάμεις, που κατά καιρούς εμφανίστηκαν στο προσκήνιο της ιστορίας.
Όμως το αιώνιο αντιστασιακό πνεύμα των κρητικών, κατά οποιουδήποτε κατακτητή, μοιάζει να είναι έμφυτο και ταυτόσημο με τον τρόπο της ζωής τους. Αυτό το πνεύμα, αυτή η βιοθεωρία, η αντίληψη και η φιλοσοφία τους, παρουσιάζεται διαχρονικά σε όλες τις ιστορικές περιόδους. Για τον κρητικό, η ελευθερία δεν υπήρξε κούφια λέξη. Οι αδιάκοποι αγώνες του, του αποκάλυψαν το ιερό, το συγκεκριμένο της νόημα.
Το 1821, είναι η ώρα του γενικού ξεσηκωμού του γένους. Στο νησί, η επαναστατική γύρη φτάνει χωρίς καθυστέρηση και γονιμοποιεί το ανυπότακτο πνεύμα των κρητικών.
Η Κρήτη κάνει αμέσως την δική της Αγία Λαύρα, την Παναγιά την Θυμιανή στα Σφακιά και με την ευλογία του Θεού, ξεκινά τον αγώνα της, στον οποίο μέλλεται να αποτίσει βαρύ φόρο αίματος.
Είναι όμως απομονωμένη και αβοήθητη και παλεύει με τα θηρία. Συμπαρίσταται στον εθνικό αγώνα με όλες τις δυνάμεις της, και θυσιάζει άνδρες, γυναίκες, παιδιά, περιουσίες, για να περισώσει το όραμα για ελευθερία και το ομόγλωσσο και ομόθρησκο γένος. Στήριγμα της, η πίστη στον Θεό και η καταφρόνηση στον θάνατο.
Το κρητικό αίμα που ρέει σαν ποταμός, για πάνω από 10 χρόνια, δεν θα ικανοποιήσει δυστυχώς τον διακαή πόθο του κρητικού λαού για ελευθερία. Αντίθετα, η Κρήτη το 1830, θα καταλήξει με την σύμφωνη γνώμη των ευρωπαϊκών δυνάμεων, έξω από το ελεύθερο νεοσύστατο ελληνικό κράτος.
Οι κρητικοί πικραίνονται βαθύτατα, αλλά δεν σταματούν. Γνωρίζουν καλά πως χωρίς σταύρωση, δεν έρχεται ανάσταση.
Νέοι αγώνες θα ξεκινήσουν, με σκοπό αυτή τη φορά, την πολυπόθητη ένωση με την μητέρα Ελλάδα. Ο στόχος θα επιτευχθεί την 1η Δεκεμβρίου 1913, όπου η Κρήτη γίνεται επιτέλους τμήμα της ελληνικής επικράτειας.
200 χρόνια μετά από το 1821, το μήνυμα προς όλους τους λαούς της γης, είναι πως το γένος των Ελλήνων, είναι πάντα έτοιμο να θυσιαστεί ολόκληρο και ενωμένο, για το πολυτιμότερο και ιερότερο δικαίωμα του ανθρώπου, την ελευθερία.
Ο αγώνας του λαού της Κρήτης για την αποτίναξη της οθωμανικής κυριαρχίας, υπήρξε αδιάκοπος. Από τα πρώτα απελευθερωτικά σκιρτήματα κατά την διάρκεια του 18ου αιώνα έως την τελική ένωση του νησιού με τον εθνικό κορμό, τόσο οι σημαντικότερες οικογένειες της Κρήτης, όσο και τα μέλη των πιο λαϊκών στρωμάτων, στρατεύθηκαν στα επαναστατικά ιδεώδη, συμβάλλοντας παντοιοτρόπως στο κίνημα υπέρ της εθνικής ανεξαρτησίας.
Η περίοδος της τουρκοκρατίας χαρακτηρίζεται από μεγάλες καταστροφές, δήμευση όλων των περιουσιών, οι οποίες περιήλθαν στα χέρια του σουλτάνου και σκληρό διωγμό του ντόπιου χριστιανικού στοιχείου. Το μεγαλύτερο μέρος των εκκλησιών έγιναν τζαμιά και ο πληθυσμός σφαγιάστηκε ή αιχμαλωτίστηκε.
Οι Κρητικοί που δεν εγκατέλειψαν το νησί, αν και ζούσαν κάτω από άθλιες συνθήκες φτώχιας και καταπίεσης, αντιστάθηκαν με όλα τα μέσα που διέθεταν. Αιώνες σκλαβιάς, επαναστάσεις, ποταμοί αίματος, χιλιάδες άνθρωποι αυτοθυσία στον βωμό της ελευθερίας.
Την 1η Δεκεμβρίου 1913 η ιστορία γυρίζει σελίδα και η Κρήτη γίνεται πλέον τμήμα της ελληνικής επικράτειας.
