Η ψυχή του νοιώθει ανάπαυση μόνο στην πρόσκαιρη ευμάρεια και δημιουργείται μέσα του η διεστραμμένη τάση της δημιουργίας. Δηλαδή δεν έχει μέσα του την αίσθηση της προσφοράς, να νοιώθει ψυχική ικανοποίηση στο να δίνει και όχι στο να παίρνει
Ιερά αγρυπνία τελέστηκε το Σάββατο 21 Νοεμβρίου, στον Ιερό Ναό Ευαγγελιστρίας Πειραιώς, κατά τη διάρκεια της οποίας κήρυξε τον θείο λόγο, ο Αρχιμανδρίτης π. Διονύσιος Κατερίνας, κληρικός της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών.
Η αγρυπνία και η ομιλία εντάσσονται στο πλαίσιο του προγράμματος «ΕΝΟΡΙΑ εν δράσει» και μεταδόθηκαν από το κανάλι του προγράμματος στο YouTube.
Ο π. Διονύσιος, αναφερόμενος στην παραβολή του άφρονος πλουσίου, που περιλαμβάνει η ευαγγελική περικοπή της ημέρας, ξεκίνησε την ομιλία του με μία σχετική διδαχή του Οσίου Ιακώβου Τσαλίκη του εν Ευβοία, που σήμερα η Εκκλησία εορτάζει την μνήμη του.
Ο άγιος, μιλώντας σε μία ομάδα προσκυνητών, τους είπε: «Όπως ένα παπούτσι μεγαλύτερο από το νούμερο του ποδιού σου, σε εμποδίζει στο βάδισμα, έτσι και τα περισσότερα αγαθά που αποταμιεύεις, γίνονται εμπόδιο στην πορεία σου προς την βασιλεία των ουρανών.»
Ο άνθρωπος που δυσκολεύεται να αποτινάξει τον πλούτο του και δυσκολεύεται να κατανοήσει τον πλούτο της χάριτος του Θεού, έχει μέσα του φτώχεια πνευματική.
Και δεν μπορεί να αντιληφθεί τι χάνει από την ζωή, η οποία προσφέρει πλούσιες χαρές και αγαθά, που δεν εξαρτώνται από το «πόσα έχεις», αλλά από το «ποιος είσαι».
Αυτήν την αλήθεια είπε ο Κύριος και μας δίδαξε ότι το χρήμα είναι αγαθό σχετικό και όχι απολύτου αξίας. Δεν είναι αυτοσκοπός στη ζωή του ανθρώπου. Δεν πρέπει ο άνθρωπος να καταντάει να γίνεται δέσμιος του χρήματος, διότι το χρήμα κάνει τον άνθρωπο να καταντάει ανάπηρος πνευματικά και ανέντιμος ηθικά.
«Γίνεται ανάπηρος πνευματικά, γιατί αναπτύσσει μόνο τα υλικά, το σώμα του και τις βιοτικές του ανάγκες και δεν ενδιαφέρεται για την ψυχή του.
Και γίνεται ανέντιμος ηθικά, γιατί στην προσπάθεια του να διατηρήσει και να αυξήσει αυτόν τον πλούτο, οδηγείται σε συμπεριφορές που τον απομακρύνουν από την χάρη του Θεού, αλλά και από την ευγένεια και την καλοσύνη προς τους συνανθρώπους του.»
Ο άνθρωπος που έχει στην καρδιά του αυτήν την πλεονεξία, συνέχισε ο π. Διονύσιος, ποτέ δεν θα είναι γεμάτος. Και για να κορέσει αυτήν την ασίγαστη πείνα του, θα μετέρχεται καταστάσεις και θα πατήσει επί πτωμάτων, για να αποκτήσει περισσότερα.
Ένας πτωχός άνθρωπος, μπορεί να είναι χορτάτος και γεμάτος και είναι εύχαρις, προσηνής, μιλάει το χαμόγελο του Θεού μέσα στη ζωή του και γίνεται αιτία, και άλλοι άνθρωποι να έλθουν κοντά στον Χριστό, βλέποντας στο πρόσωπο του αυτήν την ευλογημένη κατάσταση.
Ο πλεονέκτης άνθρωπος είναι νηστικός και είναι επικίνδυνος. Γιατί δεν μπορεί να νοιώσει αυτήν την στοργή και την αγάπη προς τον συνάνθρωπο και προς τον θεάνθρωπο.
«Η ψυχή του νοιώθει ανάπαυση μόνο στην πρόσκαιρη ευμάρεια και δημιουργείται μέσα του η διεστραμμένη τάση της δημιουργίας. Δηλαδή δεν έχει μέσα του την αίσθηση της προσφοράς, να νοιώθει ψυχική ικανοποίηση στο να δίνει και όχι στο να παίρνει, να είναι οι ανάγκες του τέτοιες που να του αρκούν να περνάει αξιοπρεπώς και να προσφέρει και σε εκείνον που δεν έχει.
Επειδή δεν μπορεί να νοιώσει αυτές τις χαρές, αυτήν την θυσιαστική προσφορά, γι’ αυτό και η τάση του γίνεται διεστραμμένη δημιουργία.»
Αναλίσκεται στο να προβάλει στα μάτια των άλλων ανθρώπων και στον καθρέφτη του εαυτού του, μόνο τον ατομισμό του και θέλει να αισθάνεται πλήρης από την κατοχή των πάντων.
Αυτό όμως, παρατήρησε ο π. Διονύσιος, οδηγεί σε μία ανικανοποίητη ψυχή, που δεν έχει ανάγκη ούτε το Θεό, ούτε τους άλλους ανθρώπους. Τον ενδιαφέρουν μόνο να είναι γεμάτα τα ταμεία και οι αποθήκες του.
Ο ασίγαστος πόθος να αποκτήσει χρήματα, τον κάνει να λαχανιάζει, να έχει άγχος στη ζωή του και ποτέ να μην φτάνει σε ένα επιθυμητό αποτέλεσμα.
Τα αποτελέσματα της πλεονεξίας είναι πολλά. Δημιουργεί μέριμνες βασανιστικές, συντονίζει ο άνθρωπος την ζωή του μόνο στην απόκτηση περισσότερων πραγμάτων.
Κι επειδή πολλές φορές δεν μπορεί να το επιτύχει με θεμιτούς τρόπους, γλιστράει στην παρανομία προκειμένου να αδικήσει για να έχει περισσότερα. Αυτό οδηγεί σε μια αποξήρανση ψυχής. Γίνεται σκληρός, ανάλγητος, άπονος, άδικος και χρηματολάτρης.
Και κλέινοντας την ομιλία του σημείωσε:
«Ο πλεονέκτης δεν ακούει την φωνή του Θεού, δεν θέλει να υπάρχει μέσα στη ζωή του μια τέτοια ενοχλητική φωνή. Εμμένει στην κατάσταση του, μέχρι που έρχεται ο θάνατος και του δείχνει το μάταιο του πράγματος.
Γι’ αυτό, παρακαλώντας τον Θεό να επιτρέψει την είσοδο μας στον παράδεισο, ας αποφύγουμε την πλεονεξία και να παρακαλέσουμε την Παναγία να μας φυλάξει από κάθε πλεονεξία.»