Το πιο λαμπρό δημιούργημα του Θεού, ο άνθρωπος, στέκεται τολμηρός στο μεθόριο κτιστού και ακτίστου, συμμετέχοντας και στις δύο πραγματικότητες, οδηγώντας την κτίση προς την τελειότητα, τον εαυτό του προς την αιωνιότητα.
Ιερά αγρυπνία τελέστηκε το Σάββατο 31 Οκτωβρίου, παραμονή της εορτής των αγίων Αναργύρων Κοσμά και Δαμιανού, στον Ιερό Ναό Ευαγγελιστρίας Πειραιώς, στην οποία προεξήρχε και κήρυξε τον θείο λόγο, ο Αρχιμανδρίτης π. Συμεών Βενετσιάνος, Γενικός Διευθυντής του Ιδρύματος Νεότητος και Οικογένειας της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών.
Η αγρυπνία και η ομιλία εντάσσονται στο πλαίσιο του προγράμματος καθημερινών δράσεων και εκδηλώσεων του Ναού, με τον γενικό τίτλο «ΕΝΟΡΙΑ εν δράσει».
Ο π. Συμεών στην ομιλία του, αναφέρθηκε στη μνήμη των αγίων Αναργύρων Κοσμά και Δαμιανού, που εορτάζει η Εκκλησία μας. Οι άγιοι αυτοί δεν είναι μόνο δύο, όπως καμία φορά λανθασμένα πιστεύεται, από το πλήρωμα της Εκκλησίας.
Με την χαρακτηριστική αυτή ονομασία, είναι γνωστές ομάδες αγίων στην χριστιανική μας παράδοση, που ήταν γιατροί και σύμφωνα με το όνομα που τους δόθηκε, παρείχαν αφιλοκερδώς και αναργύρως τις υπηρεσίες τους προς τους πάσχοντες.
«Γι’ αυτό ακριβώς και ο Θεός τους χαρίτωνε, έτσι ώστε να θεραπεύουν τους ασθενείς, όχι μόνο με τις ιατρικές τους γνώσεις, αλλά και με τα θαύματα που ο Θεός παραχωρούσε να επιτελούν, δια του ονόματος του Χριστού.
Εκείνο που ζητούσαν από τους θεραπευθέντες ασθενείς τους, ήταν να γνωρίσουν και να πιστέψουν στον Χριστό.»
Υπάρχουν τρεις δυάδες αγίων με τα ονόματα Κοσμάς και Δαμιανός, εξήγησε ο π. Συμεών. Οι πρώτοι κατάγονταν και έζησαν στη Ρώμη. Μάλιστα, κατόρθωσαν να φέρουν στον χριστιανισμό και τον Ρωμαίο ηγεμόνα Καρίνο.
Προκάλεσαν όμως τον φθόνο πολλών ανθρώπων και μάλιστα του δασκάλου τους στην ιατρική. Και με δόλο οδηγήθηκαν σε έναν λόφο κοντά στη Ρώμη, δήθεν για τη συλλογή ιαματικών βοτάνων. Εκεί λιθοβολήθηκαν μέχρι θανάτου και τους πέταξαν στον γκρεμό. Είναι οι άγιοι που εορτάζουμε την 1η Ιουλίου.
Η δεύτερη δυάδα των αγίων Αναργύρων Κοσμά και Δαμιανού, μαζί με τους αδερφούς τους Άνθιμο, Ευπρέπιο και Λεόντιο, πέντε αδέρφια από την Αραβία. Αφού προσέφεραν πολύτιμες ιατρικές υπηρεσίες, αποκεφαλίστηκαν μετά από φρικτά βασανιστήρια, στα οποία υποβλήθηκαν από τον έπαρχο των Αιγών, Λυσία, επί Ρωμαίου αυτοκράτορα Διοκλητιανού. Η μνήμη τους εορτάζεται στις 17 Οκτωβρίου.
Και η τρίτη δυάδα των αγίων, η μνήμη των οποίων εορτάζεται την 1η Νοεμβρίου, μαζί με την μητέρα τους, αγία Θεοδότη. Ήταν δίδυμοι αδερφοί, γιατροί και μάρτυρες της πίστεως μας.
Γεννήθηκαν στην Συρία. Οι γονείς τους ήταν άριστο πρότυπο χριστιανών συζύγων και γονέων. Μεγάλωσαν τα δύο παιδιά τους με χριστιανική ανατροφή και κυρίως από την μητέρα τους Θεοδότη που μάλιστα έμεινε νωρίς χήρα.
Τα δύο αδέρφια σπούδασαν πολλές επιστήμες, αλλά επιδόθηκαν στην ιατρική, όπου προσέφεραν τις υπηρεσίες τους αφιλοκερδώς. Εξαιτίας του παραδείγματός τους, πολλοί οδηγήθηκαν στην πίστη προς τον Χριστό. Στους αγίους Κοσμά και Δαμιανό αποδίδεται η πρώτη μεταμόσχευση ποδιού.
Κατά μία πληροφορία κοιμήθηκαν ειρηνικώς, αλλά μια άλλη περιγραφή αναφέρει πως τα αδέρφια οδηγήθηκαν στον τοπικό άρχοντα Λυσία, όπου βασανίστηκαν και τελικά αποκεφαλίστηκαν στις Αιγές της Κιλικίας.
Υπάρχουν ακόμη άγιοι Ανάργυροι που δεν έχουν αυτά τα ονόματα, όπως οι άγιοι Κύρος και Ιωάννης, ο άγιος μεγαλομάρτυρας Παντελεήμων ο ιαματικός, ο άγιος Ερμόλαος ο Ανάργυρος, ο άγιος Διομήδης ο μάρτυρας, ο όσιος Σαμψών ο ξενοδόχος και ο άγιος Τρύφων από την Φρυγία της Μικράς Ασίας.
Έχουμε και γυναίκες στην χορεία των αγίων Αναργύρων, οι αγίες Ζηναῒς και Φιλονίλλα, αδερφές και συγγενείς του αποστόλου Παύλου.
Στον 20ο αιώνα λάμπει το παράδειγμα του αγίου Λουκά, Αρχιεπισκόπου Συμφερουπόλεως και Κριμαίας, ο οποίος και βέβαια εντάσσεται στην χορεία των αγίων Αναργύρων.
Ως χειρουργός εργαζόταν αδιάκοπα όλη την διάρκεια της ημέρας, βαθιά προσηλωμένος στο όραμα του, να σώζει ανελλιπώς ολοένα και περισσότερες ζωές και να λατρεύει διαρκώς τον Θεό. Υπηρέτησε με όλη την δύναμη της ψυχής του, τον Θεό και τον άνθρωπο.
Ως ερευνητής και καθηγητής, άφησε ένα πρωτοποριακό επιστημονικό έργο, ιδιαίτερα στον τομέα της αναισθησίας. Για την βαθιά χριστιανική του πίστη, υπέστη φοβερά μαρτύρια, φυλακίσεις, εξορίες και διωγμούς.
«Η μνήμη των αγίων μας δίνει την δυνατότητα να στραφούμε σε αυτούς, να δοξολογήσουμε τον Θεό που μας τους χάρισε, αλλά και να τους αφήσουμε να δώσουν την πιο σωστή απάντηση στο μεγάλο ερώτημα και προβληματισμό των ημερών, που συνέχει είτε καλοπροαίρετα, είτε κακοπροαίρετα, τις ψυχές κάποιων ανθρώπων. Την σχέση πίστης και επιστήμης.»
Η Εκκλησία, όχι απλώς δέχεται την επιστήμη, αλλά ευλογεί την επιστήμη, τόνισε ο π. Συμεών. Για τον πολύ απλό και κατανοητό λόγο, ότι η επιστήμη είναι μία ακόμη μεγάλη δωρεά του Θεού προς την ανθρωπότητα.
Η Εκκλησία αγιάζει το έργο των ανθρώπων, αγιάζει το έργο των επιστημόνων. Όλα τα τεχνολογικά επιτεύγματα του ανθρώπου, ξεκινούν με την ευλογία του Ιερέα, την ευλογία της Εκκλησίας.
Έτσι, η όποια αντίθεση ή και σύγκρουση πίστεως και επιστήμης, ούτε αυτονόητη είναι, ούτε επιθυμητή. Έργο της επιστήμης, είναι η γνώση της δημιουργίας, έργο της πίστης είναι η γνώση του Δημιουργού.
Πρόκειται συνεπώς για ψευδοπρόβλημα, παρατήρησε, αφού η Ορθοδοξία στην αυθεντική της έκφραση και βίωση, είναι επιστήμη. Και μάλιστα, επιστήμη των επιστημών. Ο διάλογος, θα είναι πάντοτε η ευλογημένη καταφυγή, η διάθεση να ακούσουμε το διαφορετικό, χωρίς και την απαίτηση πάντοτε να το δεχθούμε.
Με αμοιβαίο σεβασμό στις προσπάθειες, την παιδεία και τις απόψεις, όλων εκείνων που συνάντησαν τον Θεό, αλλά και όλων εκείνων που ακόμα τον αναζητούν, μπορούμε να διαλεχθούμε στην βάση του πολιτισμού, των ανθρωπίνων αξιών και κυρίως της παραδοχής ότι, η διαφωνία, δεν σημαίνει οπωσδήποτε και σύγκρουση. Αυτά όλα είναι επιτεύγματα του χριστιανικού μας πολιτισμού.
«Η πίστη μας γνωρίζει τον Θεό, η επιστήμη μας γνωρίζει τον όμορφο κόσμο του Θεού. Το πιο λαμπρό δημιούργημα του Θεού, ο άνθρωπος, στέκεται τολμηρός στο μεθόριο κτιστού και ακτίστου, συμμετέχοντας και στις δύο πραγματικότητες, οδηγώντας την κτίση προς την τελειότητα, τον εαυτό του προς την αιωνιότητα.
Η εμπειρία και η γνώση είναι τα δύο κουπιά που μας οδηγούν στην περιπέτεια αυτής της ζωής, αλλά και την ασφάλεια του έμπειρου ποιμένα στην υπαρξιακή μας ολοκλήρωση.
Ο Χριστός είναι η αλήθεια μας. Είναι Εκείνος που ενώνει, διδάσκει, ολοκληρώνει, καταξιώνει τον άνθρωπο. Είναι ο ιατρός των ψυχών και των σωμάτων ημών.»
