Οι μύθοι, έχουν άρρηκτη σχέση με την ιστορία, είναι πολυεπίπεδοι και μας βοηθούν στην αποκωδικοποίηση μακρινών περιόδων της ανθρώπινης ιστορίας.
Συνεχίστηκε την Τρίτη 27 Οκτωβρίου, η σειρά διαλέξεων που πραγματοποιεί ο Εικαστικός και Συγγραφέας κ. Βαγγέλης Παππάς, με γενικό τίτλο «Γνωρίζω την Ελληνική μου ταυτότητα», στο πλαίσιο του προγράμματος «ΕΝΟΡΙΑ εν δράσει…», και θα ολοκληρωθούν τον Δεκέμβριο του 2021, καλύπτοντας όλη την χρονική περίοδο της επετείου των 200 χρόνων από την κήρυξη της Ελληνικής Επανάστασης του 1821.
Η διάλεξη αφορούσε στο πρώτο μέρος από το αφιέρωμα στην «Ελληνική αρχαιότητα» και πραγματοποιήθηκε στο Πνευματικό Κέντρο του Ιερού Ναού Ευαγγελιστρίας Πειραιώς, χωρίς την συμμετοχή ακροατηρίου και μεταδόθηκε ζωντανά από το διαδίκτυο, μέσα από το κανάλι του «ΕΝΟΡΙΑ εν δράσει…» στο YouTube.
Βασικά στοιχεία της τρίτης αυτής διάλεξης, ήταν η περίοδος από τον Μινωικό πολιτισμό έως την Αρχαϊκή εποχή, η ιστορία των πόλεων, η τέχνη, η πολιτική, η πατρώα θρησκεία των Ελλήνων, το μεγαλείο της ελληνικής γλώσσας.
Κάνοντας μία γέφυρα με τις προηγούμενες παρουσιάσεις, που αφορούσαν στον αποσυμβολισμό του ελληνικού μύθου, ο κ. Παππάς τόνισε ότι οι μύθοι, έχουν άρρηκτη σχέση με την ιστορία, είναι πολυεπίπεδοι και μας βοηθούν στην αποκωδικοποίηση μακρινών περιόδων της ανθρώπινης ιστορίας.
Ο αρχέγονος μύθος του Προμηθέα, τον οποίο ανέλυσε, αναφέρεται σε μία περίοδο της ανθρώπινης προϊστορίας, την παλαιολιθική περίοδο, που είναι η μεγαλύτερη περίοδος της ζωής του ανθρώπου, επί της γης.
Η παλαιολιθική εποχή, καλύπτει την χρονική περίοδο 600.000 – 10.000 π.Χ. Για να ακολουθήσει, μετά την εποχή των παγετώνων, η νεολιθική εποχή, μεταξύ 6.800 – 3.200 π.Χ.
Η μεγάλη εξέλιξη που αλλάζει την ζωή των ανθρώπων, είναι το γεγονός ότι οι άνθρωποι φεύγουν από τα σπήλαια. Οι άνθρωποι αποφασίζουν να οργανωθούν και να μπουν στα πλαίσια μιας κοινωνίας και να συνυπάρχουν μόνιμα. Δεν επιλέγουν τη νομαδική ζωή και αποφασίζουν να χτίσουν τείχη με πέτρα, για να προστατευθούν από τους εχθρούς τους.
Την περίοδο αυτή λοιπόν, ο άνθρωπος αποφασίζει να εγκατασταθεί μόνιμα σε ένα μέρος, απασχολείται όχι τόσο με το κυνήγι αλλά κυρίως με την γη, γεωργία και κτηνοτροφία και κάνει χρήση της κεραμικής. Είχαν ακόμη αναπτύξει την δυνατότητα να διαπλέουν τις θάλασσες.
Το 3.000 π.Χ. στον ελλαδικό χώρο, εμφανίζεται ένας πάρα πολύ σημαντικός πολιτισμός, για τον οποίο δυστυχώς δεν γνωρίζουμε πολλά πράγματα. Αναφερόμαστε στον Κυκλαδικό πολιτισμό, με ακμή από το 3.000 έως το 2.000 π.Χ. και δεν γνωρίζουμε πολλά πράγματα γιατί δεν υπάρχουν γραφές ή δεν διασώθηκαν, ώστε να έχουμε μια τεκμηριωμένη εικόνα της κοινωνικής διαστρωμάτωσης.
Οι Κυκλαδίτες ήταν ναυτικός λαός, είχαν αναπτύξει εμπόριο με την ηπειρωτική Ελλάδα και την Κρήτη. Ήταν ένας προηγμένος πολιτισμός με εξαιρετική τέχνη και δεν διέθεταν κάποιο κέντρο εξουσίας.
Πλέον βρισκόμαστε στους αιώνες του χαλκού, και ο άνθρωπος χρησιμοποιεί πλέον τον χαλκό, μεγάλη τεχνολογική επανάσταση και πρόοδος.
Ο Κυκλαδικός πολιτισμός αναφέρεται στην περίοδο 3.200 – 1.100 π.Χ., παράλληλος με έναν πολύ σπουδαίο πολιτισμό, ίσως τον πρώτο μεγάλο πολιτισμό της Ευρώπης. Και αναφερόμαστε στον Μινωικό πολιτισμό, 2.800 – 1.100 π.Χ.
Είναι εκπληκτική η διαδρομή του, τα επιτεύγματα του, ο τρόπος ζωής, αλλά ακόμα και μέχρι σήμερα, δεν ξέρουμε τίποτα για την καταγωγή του.
Οι Μινωίτες είχαν δύο είδη γραφής, τα κρητικά ιερογλυφικά και την Γραμμική Α, τα οποία δεν έχουν αποκρυπτογραφηθεί και άρα μένουμε στο σκοτάδι και περιοριζόμαστε μόνο στα αρχαιολογικά ευρήματα.
Ο τρόπος λατρείας και ο τρόπος ταφής των Μινωιτών, δεν είχαν καμία σχέση με τους αντίστοιχους τρόπους της ηπειρωτικής Ελλάδας.
Ο Μινωικός πολιτισμός στην εποχή του ήταν πανίσχυρος. Οι Κρήτες είχαν ανεπτυγμένο εμπόριο και είχαν εξαπλωθεί παντού στην μεσογειακή λεκάνη.
Αποδείχτηκε πως ήταν θαλασσοκράτορες και γι’ αυτό είχαν πολλές αποικίες. Ήταν και στρατοκράτορες, κάτι που αποδεικνύει ότι δεν φοβόντουσαν τίποτε και κανέναν.
Οι Κρήτες ασκούσαν επεμβατική πολιτική στις πόλεις της ηπειρωτικής Ελλάδας. Η εκστρατεία του Μίνωα κατά της Αθήνας, μαρτυρεί στρατιωτικές επιχειρήσεις των Κρητών στην ηπειρωτική Ελλάδα. Οι Μινωίτες ελέγχαν ακόμα και τα μαντεία, γιατί δια μέσου αυτών μπορούσαν να ελέγχουν τις πόλεις και τις συνειδήσεις του απλού λαού.
Ο δίσκος της Φαιστού, είναι μοναδικός, γιατί είναι το πρώτο εκτυπωμένο δείγμα γραφής και κείμενο, στην ιστορία. Περιέχει ένα είδος γραφής των Κρητών, τα κρητικά ιερογλυφικά, όπου κάθε εικονίδιο είναι μία λέξη ή έννοια, το οποίο ακόμα δεν έχει αποκρυπτογραφηθεί.
Μία ακόμη κρητική γραφή, είναι η Γραμμική Α, που είναι συλλαβική γραφή, όπου κάθε σχήμα αντιστοιχεί σε μία συλλαβή και την οποία επίσης δεν έχουμε καταφέρει να διαβάσουμε.
Η έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης, που ήταν η μεγαλύτερη όλων των εποχών, με τα χιλιάδες μεγάλα παλιρροϊκά κύματα που δημιουργήθηκαν, κατέστρεψε όλα τα μεγάλα κέντρα του Μινωικού πολιτισμού.
Μετά την καταστροφή της Κρήτης, η ηπειρωτική Ελλάδα επιτίθεται στον κατεστραμμένο πλέον Μινωικό κόσμο.
Αυτοί που κατεβαίνουν είναι οι Μυκηναίοι, ο Μυκηναϊκός κόσμος, που έχει τεράστια διαφορά από τους Μινωίτες. Είναι άνθρωποι φιλοπόλεμοι, όπως το μαρτυρούν τα τείχη των Μυκηνών, της Τίρυνθας, τα λεγόμενα Κυκλώπεια τείχη.
Η αποκρυπτογράφηση της Γραμμικής Β, που χρησιμοποιούσαν οι Μυκηναίοι, απέδειξε ότι αυτή γραφή είναι ελληνική, και επομένως όλη αυτή η περίοδος είναι ελληνική.
Ξέρουμε πολύ καλά ότι έγινε ο Τρωικός πόλεμος, που ήταν πράγματι ένας δεκαετής πόλεμος, όπου τα μυκηναϊκά βασίλεια συνασπίστηκαν για να χτυπήσουν ένα πολύ δυνατό βασίλειο, αυτό της Τροίας.
Οι Τρώες ήταν Έλληνες, γιατί μιλούσαν την ίδια γλώσσα, πίστευαν στους ίδιους Θεούς και είχαν τους ίδιους τρόπους, ήθη και έθιμα.
Η δεκαετία του πολέμου έφερε τεράστια φθορά στον μυκηναϊκό κόσμο. Και αυτή η αποδυνάμωση έφερε την πτώση του Μυκηναϊκού πολιτισμού, πολύ γρήγορα.
Το 1.000 π.Χ. η Κάθοδος των Δωριέων, είναι μία κάθοδος ανθρώπων που είχαν μεγαλύτερη τεχνολογία και από την εποχή του χαλκού περνάμε στην εποχή του σιδήρου.
Οι Μυκηναίοι έφυγαν με τα καράβια τους και πήγαν στα μέρη που είχαν κατακτήσει στην Μ. Ασία και χτίσανε τις Ιωνικές πόλεις.
Οι Δωριείς κατέκτησαν όλη την ηπειρωτική Ελλάδα, εκτός της Αθήνας. Οι Αθηναίοι είναι Ίωνες και με τους Δωριείς, ελληνικά φύλα και οι δυο, είχαν άσβεστο μίσος. Και αυτά τα γνωρίζουμε από τον μύθο του Κόδρου.
Κι έτσι περνάμε στην Αρχαϊκή εποχή, 750 – 480 π.Χ., στην άνοιξη της Ελλάδας. Γιατί έχουμε το ελληνικό αλφάβητο, τη χρήση νομίσματος, εμφανίζεται η πόλη – κράτος. Έχουμε τον 2ο αποικισμό, όπου οι Έλληνες θα εξαπλωθούν παντού, την δημιουργία πολιτευμάτων, εμφανίζονται οι αρχιτεκτονικοί ρυθμοί και τέλος τους Περσικούς πολέμους, που φανερώνεται η κοινή εθνική συνείδηση.
