ΣΕΛΙΔΕΣ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
(ΓΝΩΡΙΜΙΑ ΜΕ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΤΟΠΟΥ ΜΑΣ)
Δευτέρα 25 Φεβρουαρίου 2019
Διδάσκουσα: κα Αρχοντία Παπαδοπούλου
Ανακωχή ή Συνθήκη των Μουδανιών
Οι σύμμαχοι συγκάλεσαν συνδιάσκεψη στα Μουδανιά στις 20 Σεπτεμβρίου/3 Οκτωβρίου 1922, για λύση της Ελληνοτουρκικής σύγκρουσης και διευθέτηση των συμφερόντων τους με τον Κεμάλ. Αντιπρόσωποι των ευρωπαϊκών Δυνάμεων ήταν οι στρατηγοί: Charpy της Γαλλίας, Harrington της Αγγλίας και Mombelli της Ιταλίας. Την Τουρκία εκπροσωπούσε ο στρατηγός Ισμέτ Ινονού και την Ελλάδα ο στρατηγός Αλέξανδρος Μαζαράκης-Αινιάν και ο συνταγματάρχης Πτολεμαίος Σαρηγιάννης, ενώ παρευρέθη και ο Νικόλαος Πλαστήρας.
Ο Γάλλος πρωθυπουργός Πουυανκαρέ και ο Άγγλος υπουργός Εξωτερικών Λόρδου Κόρζον, μετά από φοβερές μεταξύ τους διενέξεις είχαν αποφασίσει, στο Παρίσι την παράδοση της Αν. Θράκης στους Τούρκους, από τις 9/9/1922. Ο Βενιζέλος δεν εισακούσθηκε. Οι άσχημες εξελίξεις και απαιτήσεις της Τουρκίας για παραχώρηση της Ανατολικής και Δυτικής Θράκης, συνεπικουρουμένης από την Αγγλία και Γαλλία, εξανάγκασαν την ελληνική αντιπροσωπεία να επιστρέψει στην Αθήνα. Εν τω μεταξύ, ο Ν. Πλαστήρας είχε ζητήσει από τον αυτοεξόριστο Ελ. Βενιζέλο να κάνει άτυπες διαπραγματεύσεις με τους ευρωπαίους.
Τελικά, η Συνθήκη υπογράφηκε στην Κων/πολη, 28 Σεπτεμβρίου/11 Οκτωβρίου, χωρίς την παρουσία των Ελλήνων, που αναγκάστηκαν να την υπογράψουν 1η/14 Οκτωβρίου. 250.000 Έλληνες εξαναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν αναίτια τις εστίες τους. Στις 12/25 Νοεμβρίου η Τουρκία ανέλαβε την διοίκηση της Ανατολικής Θράκης.
Ίμβρος και Τένεδος
Τα νησιά Ίμβρος και Τένεδος τα συναντούμε στην είσοδο του Ελλησπόντου, στα ιστορικά και θρυλικά Στενά.
Η έκτασή της Ίμβρου, που την έχουν κατοικήσει οι Έλληνες από την προϊστορική εποχή, είναι 279 τ. χλμ., ανήκει στο σύμπλεγμα των Θρακικών Σποράδων και ο θεός της γονιμότητας Ίμβρασος ή Ίμβραμος, ήταν αυτός που έδωσε το όνομά του νησί.
Οι Ίμβριοι πολέμησαν ως σύμμαχοι των Τρώων κατά τον Τρωικό πόλεμο. Ήταν μέλος της Αθηναϊκής Συμμαχίας και από το 450 π.Χ. και οι Αθηναίοι είχαν ιδρύσει και αποικία εκεί, λόγω της στρατηγικής θέση του νησιού.
Ο ελληνικός στρατός την απελευθέρωσε από τους Τούρκους και τότε αριθμούσε 8.506 κατοίκους, όλοι Έλληνες. Σήμερα κατοικούν περίπου 135 Έλληνες.
Η Τένεδος, η Λεύκοφρυς ή Κάλυνδα ή Λυρνησσός έχει κατοικηθεί από την αρχαιότητα και οι ανασκαφές έχουν φέρει στο φως και ιερό του Απόλλωνα. Την ονομασία της έλαβε από τον εγγονό του Ποσειδώνα, Τέννη και γιο του Κύκνου.
΄Ηταν και η Τένεδος μέλος της Αθηναϊκής Συμμαχίας. Το 336 π.Χ. ο Αλέξανδρος ανακατέλαβε το νησί από τους Πέρσες. Έως ότου την κατέλαβαν οι Ρωμαίοι. Από το 1204 την μοιράζονταν οι Ενετοί και οι Γενουάτες. Το 1383 οι Ενετοί διασκόρπισαν τους κατοίκους της στο Ηράκλειο, τα Κύθηρα και την Κάρυστο όπου είχαν δικές τους κτήσεις και ερήμωσαν το νησί. Οι Οθωμανοί, το 1456 το εποίκησαν και πάλι. Αλλά όμως, οι κατακτητές εναλλάσσονταν: Οθωμανοί, Ενετοί, Ρώσοι.
Τον Οκτώβριο του 1912, που την απελευθέρωσε ο ελληνικός στρατός είχε 5.172 κατοίκους. Από αυτούς οι 3.752 ήταν Έλληνες, οι 1.403 Τούρκους, 10 Αρμένιοι και 7 Εβραίοι. Το 1920 αριθμούσε 2835 κατοίκους, όλοι Έλληνες.
Κατά την υπογραφή της συνθήκης των Σεβρών το νησί, που κατοικούνταν κατ’ απόλυτη σχεδόν πλειοψηφία από Έλληνες, παραχωρήθηκε στην Ελλάδα.
Κατά την υπογραφή των Συνθηκών που αφορούσαν την ένταξη των απελευθερωμένων εδαφών στο ελληνικό κράτος οι Σύμμαχοι παρεχώρησαν την Ίμβρο και την Τένεδο στην Οθωμανική Τουρκία. Η πράξη τους αυτή υπαγορευόταν από τα πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα που είχαν με την Τουρκία και προτιμούσαν να βρίσκονται, τα ελληνικά αυτά νησιά, υπό την τουρκική επικυριαρχία, επειδή μπορούσαν περισσότερο και αποτελεσματικότερα να επεμβαίνουν και να επηρεάζουν προς τα δικά τους συμφέροντα την τουρκική διπλωματία και πολιτική. Με αυτά τα δεδομένα θα είχαν, ουσιαστικά αυτοί τον έλεγχο των Στενών προκειμένου γνωρίζουν τις κινήσεις της Ρωσίας, που δεν επιθυμούσαν να βγει στη Μεσόγειο από το Αιγαίο Πέλαγος και απειλήσει τα οικονομικά τους συμφέροντα.
Η Συνθήκη εξαίρεσε τους Έλληνες κατοίκους των δύο νησιών από την Ανταλλαγή των πληθυσμών και προέβλεψε γι’ αυτούς εκτενή αυτονομία, όρος ο οποίος δεν εφαρμόσθηκε ποτέ μέχρι σήμερα.
Συγκεκριμένα, τα άρθρα που καθορίζουν το ιδιαίτερο αυτό καθεστώς της Ίμβρου και της Τενέδου ( όπου περιοριζόμαστε στην παρούσα δημοσίευση) αναφέρουν ρητά, πως :
1. Ουδείς κάτοικος αυτών των νησιών μπορεί να ενοχληθεί ή να κακοποιηθεί λόγω της στρατιωτικής ή πολιτικής του διαγωγής ή για βοήθεια που πρόσφερε σε κάποια από τις Δυνάμεις που υπογράφουν την Συνθήκη,
2. Δίδεται πλήρης και τέλεια αμνηστεία,
3. Θα τελούν υπό τουρκική κυριαρχία και θα έχουν ειδική διοικητική οργάνωση αποτελουμένη από εντόπιους κατοίκους, θα παρέχεται εγγύηση προστασίας για την τοπική διοίκηση, τα πρόσωπα και τις περιουσίες τους. Θα συγκροτηθεί Αστυνομία από τον τοπικό, μη μουσουλμανικό πληθυσμό, που θα υπακούει στην τοπική διοίκηση,
4. Η τουρκική κυβέρνηση αναλαμβάνει την ευθύνη να προστατεύει την ζωή και την ελευθερία όλων των πολιτών της αδιακρίτως γεννήσεως, εθνικότητος, γλώσσας, φυλής ή θρησκείας και όλοι οι μη μουσουλμάνοι υπήκοοι θα είναι ίσοι απέναντι στο Νόμο,
5. Όλοι οι υπήκοοι θα μπορούν να καταλάβουν δημόσια αξιώματα, θέσεις, τιμές και όλοι θα μπορούν να εξασκήσουν κάθε επάγγελμα,
6. Όλοι θα μπορούν να μιλούν τη γλώσσα τους και να εξασκούν την θρησκεία τους,
7. Θα έχουν δικαίωμα να ιδρύσουν, διευθύνουν και εποπτεύουν, με δικές τους δαπάνες, κάθε είδους φιλανθρωπικά, θρησκευτικά ή κοινωφελή ιδρύματα, σχολεία ή λοιπά εκπαιδευτήρια, ενώ στα δημόσια σχολεία θα παρέχεται η διευκόλυνση να διδάσκονται τα μαθήματα στη γλώσσα τους,
8. Η Τουρκική Κυβέρνηση υποχρεούται να παρέχει κάθε προστασία στις εκκλησίες, νεκροταφεία και λοιπά θρησκευτικά καθιδρύματα των μειονοτήτων. Στα ευαγή καθιδρύματα καθώς και τα θρησκευτικά και φιλανθρωπικά καταστήματα των μειονοτήτων, που, ήδη, βρίσκονται στην Τουρκία, θα παρέχεται κάθε ευκολία και άδεια. Η Τουρκική Κυβέρνηση, δε, προκειμένου περί ιδρύσεως νέων θρησκευτικών και φιλανθρωπικών καθιδρυμάτων, ουδεμία από τις αναγκαίες ευκολίες θα αρνηθεί, οι οποίες απαιτούνται και για τα λοιπά ιδιωτικά καθιδρύματα όμοιας φύσεως.
Εν τούτοις, από το 1924 κηρύσσονται ανεπιθύμητοι 1.500 ικανοί Ίμβριοι και 66 Τενέδιοι προκειμένου να μην αναλάβουν την τοπική αυτοδιοίκηση, όπως ορίζει η Συνθήκη.
Κατά παράβαση των παραπάνω Άρθρων της Συνθήκης, ο τουρκικός Αστικός Κώδικας του 1926, ανακαλεί όλα τα δικαιώματα των μειονοτήτων, μεταξύ αυτών και των κατοίκων της Ίμβρου και Τενέδου. Στη συνέχεια και ένα χρόνο μετά, το έτος 1927, ο Ν.1151 απαγόρευσε να διδάσκεται η ελληνική γλώσσα. ενώ δεν εφαρμόσθηκε ποτέ η ύπαρξη τοπικής αστυνομίας, ελεγχόμενης από την ελληνική μειονότητα
Η Ίμβρος ονομάστηκε Γιοκτσέ Αντά Gökçeada και η Τένεδος Bozcaada Tenedos, αλλοιώθηκε ο πληθυσμός των νησιών λόγω των εκτεταμένων εποικισμών από τα βάθη της Τουρκίας. Ιδιοκτησίες Ελλήνων χάθηκαν, απαλλοτριώθηκαν εξαναγκαστικά κτήματα και δασικές εκτάσεις, ναοί και σχολειά έκλεισαν, αντιμειονοτικά μέτρα απομόνωσαν τα νησιά με την απαγόρευση εξαγωγής κτηνοτροφικών προϊόντων και την κατοχή πλωτών μέσων με αποτέλεσμα να πληγεί και η αλιεία. Όλα αυτά και άλλα πολλά εξανάγκασαν τους Έλληνες κατοίκους να εγκαταλείψουν τον γενέθλιο τόπο τους για να αναζητήσουν ασφάλεια στην Ελλάδα ή το Εξωτερικό.
Με το άρθρο 5 της υπ’ αριθ. 6830/1964 Πράξεως της Μεγάλης Τουρκικής Εθνοσυνελεύσεως δόθηκε η άδεια για αναγκαστικές απαλλοτριώσεις στην Ίμβρο και εξουσιοδοτήθηκε ο ειρηνοδίκης να κηρύσσει τις απαλλοτριώσεις κατά την απόλυτη κρίση του και χωρίς καμία δέσμευση από τον νόμο.
Το ίδιο έτος δημεύθηκε, δι’ απαλλοτριώσεως έναντι μικρής αποζημίωσης, ο κάμπος του χωριού Σχοινούδι της Ίμβρου για να ιδρυθούν εκεί οι τουρκικές αγροτικές φυλακές. Στο ίδιο καθεστώς περιήλθε και η περιοχή μεταξύ Παναγίας και Γλυκέως για την εγκατάσταση στρατοπέδου.
Με αυτό τον τρόπο συνεχίσθηκαν απαλλοτριώσεις κτημάτων των Ελλήνων. Η απαλλοτρίωση γινόταν έναντι της εξευτελιστικής αποζημιώσεως της αξίας ενός αυγού ανά τετραγωνικό μέτρο γης, Με αυτόν τον τρόπο δημεύθηκαν στην ουσία 40.000 στρέμματα καλλιεργήσιμης γης, 44.000 στρέμματα δασικής εκτάσεως και 78.000 στρέμματα βοσκοτόπων.
Το 1964 μια σειρά μέτρων και νόμων καταστρατηγούν εντελώς της Συνθήκη της Λωζάννης, η οποία ευρίσκεται σε ισχύ:
1. Δημοσιεύθηκε ο τουρκικός νόμος με τον οποίο απαγορεύθηκε στις ελληνορθόδοξες κοινότητες να κατέχουν ακίνητη περιουσία, εκτός από τα κτίρια των ναών .
2. Δημεύθηκαν όλα τα ελληνορθόδοξα σχολεία με τα κινητά πράγματα και τα εποπτικά όργανα διδασκαλίας, όλα τα κοινοτικά κτίρια, στα οποία στεγάζονται οι κοινοτικές υπηρεσίες, καθώς και όλη η κοινοτική περιουσία.
3. Με τον ίδιο τουρκικό νόμο απαγορεύεται η διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας στα ελληνικά σχολεία. Ταυτόχρονα κλείνουν τα ελληνικά δημοτικά σχολεία.
Μέχρι το 2010 οι Έλληνες κάτοικοι της Ίμβρου ήταν 168. Οι περισσότεροι είχαν εξαναγκασθεί σε εκπατρισμό μετά τις παραπάνω ενέργειες, αλλά και άλλες που στρέφονται κατά της ίδιας της ζωής τους και της αρπαγής και αυτών των σπιτιών τους.
Οι κατάφορες παραβιάσεις των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στον ελληνικό πληθυσμό είναι γεγονός αναμφισβήτητο στα δύο αυτά νησιά, όπως, βέβαια, και η καταστρατήγηση των προαναφερθέντων Άρθρων της Συνθήκης της Λωζάννης, που οδήγησαν, μέσα στην αδιαφορία όλων των Διεθνών Οργανισμών στον αφελληνισμό αυτών δύο ακριτικών νησιών του Βορείου Αιγαίου.
Η Ίμβρος και η Τένεδος μετά τις παραπάνω και άλλες πολλές εσκεμμένες ενέργειες έχουν αφελληνισθεί πέρα από κάθε Δίκαιο και καταστρατηγώντας κατάφορα την Συνθήκη της Λωζάννης.
10 Ιανουαρίου 2012 η τουρκική κυβέρνηση εγκρίνει την λειτουργία ελληνικού δημοτικού σχολείου στην Ίμβρο μετά από αίτημα μελών των κοινοτήτων της Ίμβρου. Τον Σεπτέμβριο του 2013 το Δημοτικό Σχολείο των Αγίων Θεοδώρων
Το 2014 ιδρύεται ο εκπαιδευτικός και πολιτιστικός σύνδεσμος Ίμβρου στην Πόλη με σκοπό την λειτουργία των ελληνικών σχολείων της Ίμβρου.
Το σχ. έτος 2015-16 λειτούργησε Γυμνάσιο και Λύκειο. Οι Έλληνες κάτοικοι αριθμούν πλέον 550. Αρωγοί στην επαναλειτουργία των σχολείων ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, Ομογενειακές Οργανώσεις και άλλοι φορείς. Τελευταία, η Τουρκία ίδρυσε τελωνεία στην Ίμβρο και η θετική αυτή κίνηση κατέστησε το νησί πύλη εισόδου και εξόδου ταξιδιωτών και προϊόντων.
ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ ΠΛΗΘΥΣΜΩΝ
Πρωτοφανής περίπτωση στα πολιτικά χρονικά η υποχρεωτική μαζική μετακίνηση των πληθυσμών.
Οι ανταλλάξιμοι:
• θα απέβαλαν την παλιά ιθαγένεια και θα αποκτούσαν την ιθαγένεια της χώρας στην οποία εγκαθίσταντο
• είχαν δικαίωμα να μεταφέρουν την κινητή τους περιουσία
• είχαν δικαίωμα να πάρουν από το κράτος στο οποίο μετανάστευαν ως αποζημίωση περιουσία ίσης αξίας με την ακίνητη περιουσία που εγκατέλειπαν φεύγοντας
• θα διευκολύνονταν στην μετακίνησή τους από τη Μικτή Επιτροπή Ανταλλαγής.
