Για να γεννηθεί, χρειάζεται να προηγηθεί η σύλληψη. Ο Χριστός συλλαμβάνεται με την μετάνοια. Η μετάνοια κάνει εύφορη την ψυχή του ανθρώπου. Λύνει την στειρότητα της.
Μεγάλη μουσική εκδήλωση, εν όψει της εορτής των Χριστουγέννων, πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 20 Δεκεμβρίου, στον Ιερό Ναό Ευαγγελιστρίας Πειραιώς, στο πλαίσιο του προγράμματος «ΕΝΟΡΙΑ εν δράσει…».
Η συναυλία περιελάμβανε ένα μουσικό οδοιπορικό με βυζαντινούς ύμνους των Χριστουγέννων και των Θεοφανείων, τα οποία απέδωσε η Βυζαντινή Χορωδία Ιεροψαλτών Θηβών «Ο Ευαγγελιστής Λουκάς», υπό τη διεύθυνση του Πρωτοψάλτη Αντωνίου Τσαρουχά.
Τους ύμνους σχολίασε ο Πρωτοπρεσβύτερος Σπυρίδων Βασιλάκος, Διευθυντής του Ραδιοφωνικού Σταθμού «Βοιωτική Εκκλησία».
Τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Πειραιώς κ. Σεραφείμ εκπροσώπησε ο Αρχιμανδρίτης Δανιήλ Ψωίνος, που απηύθυνε και σχετικό χαιρετισμό.
Ο σχολιασμός του π. Σπυρίδωνα, επικεντρώθηκε αρχικά στο πρόσωπο της Υπεραγίας Θεοτόκου.
Πως έβλεπαν οι Άγιοι την Παναγία; Την έβλεπαν μέσα από την πίστη τους, την τιμή τους στο ιερό πρόσωπο Της, την προσευχή τους, τον καθαρό παρθενικό τρόπο της ζωής τους.
Την ονομάζουν το εργαστήριο της ενανθρωπήσεως. Και η Θεοτόκος, ζώντας και βλέποντας διαρκώς τον Θεό, κάθε στιγμή θαυμάζει αυτό το καινούργιο που έχει να δώσει η παρουσία του Θεού σε κάθε άνθρωπο.
Θαυμάζει την ταπείνωση του Θεού, την συγκατάβαση Του, την φιλανθρωπία Του, το έλεος Του, την λαχτάρα Του για την σωτηρία του ανθρώπου.
«Πως μπορεί ο άνθρωπος να δει τον Θεό; Θα πρέπει να σπουδάσει στο βλέμμα της Θεοτόκου. Ένα βλέμμα το οποίο πριν από την γέννηση του Κυρίου, κυνηγούσε την παρουσία του Θεού.
Κι ενώ κυνηγά τον Θεό, όταν βλέπει τον Θεό, αναπαύεται σε Αυτόν. Γιατί όταν ο άνθρωπος δει τον Θεό, δεν θέλει να δει τίποτε άλλο. Κι όταν ζήσει τον Θεό, δεν θέλει να αισθανθεί τίποτε άλλο.»
Υπήρξαν πολλοί και υπάρχουν, που προσπαθούν να σπουδάσουν το βλέμμα της Θεοτόκου, παρατήρησε ο π. Σπυρίδων. Άνθρωποι μέσα στην άσκηση, την υπομονή, την πίστη, την ταπείνωση, την προσευχή και την μετάνοια.
Γιατί μόνο όταν ο άνθρωπος ανέβει σε αυτό το ύψος, μπορεί να δει τον Θεό με κάθε του κύτταρο ψυχικό και σωματικό.
Σπουδή λοιπόν στο καθαρότατο βλέμμα της Υπεραγίας Θεοτόκου. Ένα βλέμμα τόσο καθαρό που μοιάζει με τις ηλιακές ακτίνες, τόσο φωτεινό που αποκαλύπτει τον εσωτερικό Της παράδεισο. Ένα βλέμμα που συλλαμβάνει τον ίδιο τον Θεό και αναπαύεται σε Αυτόν.
Συνεχίζοντας τον σχολιασμό των ύμνων του Αγίου Δωδεκαημέρου, ο π. Σπυρίδων σημείωσε πως συμπάσχει η κτίση με τον άνθρωπο. Τον άνθρωπο της πτώσης. Εκείνον που σηκώνοντας το βάρος του εγωισμού του, πέφτει από το ύψος της αγάπης. Εκείνον που κακοποιεί την ίδια του την ύπαρξη, τραυματίζει και πληγώνει την ίδια του την ψυχή.
Μία ψυχή που αιμορραγεί και περιμένει Εκείνον που μπορεί να κλείσει τις πληγές, να θεραπεύσει τα τραύματα.
Έτσι η κτίση πονά. Την έφτιαξε ο δημιουργός και την προσφέρει στον άνθρωπο και δεν μπορεί να λειτουργήσει, κάνοντας υπακοή στον δημιουργό της, χωρίς τον άνθρωπο.
«Γι’ αυτό τον ακολουθεί στην αυτοεξορία του, στον άδη του, στην κόλαση του, στον πόνο του, την φθορά του.
Κι έρχεται ένας άνθρωπος ο οποίος δίνει στην κτίση χαρά. Γιατί συνδέεται με τον ίδιο τον Θεό. Και αυτός ο άνθρωπος είναι η Υπεραγία Θεοτόκος. Ένα μικρό κορίτσι που την στιγμή που καλείται να συνεργαστεί με τον Θεό για την σωτηρία του ανθρώπου, κρατήθηκε από όλη την κτίση μία σιγή, για να ακούσει την απάντηση Της. Την απάντηση που θα κλείσει τραύματα, θα θεραπεύσει πληγές, θα αναστήσει ψυχές, θα αναδείξει και πάλι το ανθρώπινο γένος.»
Η Παναγία γίνεται η αρχή της χαράς της κτίσης και κάθε ανθρώπου. Γιατί σε Εκείνην βλέπουμε την αποκατάσταση μας, απολαμβάνουμε την αφθαρσία μας, βρίσκουμε την προστασία μας. Κι όσο την πλησιάζουμε, το σκοτάδι απωθείται από την ύπαρξη και πλημμυρίζει με φως.
Είναι χαρά Θεού η Παναγία. Κι ότι είναι χαρά Θεού, γίνεται και χαρά των ανθρώπων.
Μεγαλύνει η Παναγία τον Χριστό, μεγαλύνει ο Χριστός την Υπεραγία Θεοτόκο, τόνισε ο π. Σπυρίδων. Όταν ο άνθρωπος μεγαλύνει τον Θεό, και ο Θεός μεγαλύνει τον άνθρωπο. Όταν ο άνθρωπος δέχεται τον Θεό, η ύπαρξή του ανοίγεται. Όταν ο Θεός κατοικήσει μέσα στον άνθρωπο, ανοίγει τόσο πολύ η ψυχή και η ύπαρξη του, που είναι ικανή να χωρέσει όχι μόνο τον κόσμο ολόκληρο, αλλά και όλα τα σύμπαντα.
Ο άχρονος Θεός μπαίνει μέσα στο δημιούργημα του, τον χρόνο, για να τον αγιάσει με την παρουσία Του. Πως γεννάται σήμερα, στην ζωή του κάθε ανθρώπου;
«Για να γεννηθεί, χρειάζεται να προηγηθεί η σύλληψη. Ο Χριστός συλλαμβάνεται με την μετάνοια. Η μετάνοια κάνει εύφορη την ψυχή του ανθρώπου. Λύνει την στειρότητα της.
Κυοφορείται, τρέφεται, με τον ομφάλιο λώρο της πνευματικής ζωής. Κι όσο μεγαλώνει ο Θεός, τόσο φωτίζεται ο άνθρωπος.»
Συνεχίζοντας με την γιορτή των Θεοφανείων, παρατήρησε πως στην εικόνα της βαπτίσεως του Κυρίου στον Ιορδάνη, βλέπουμε δύο όχθες. Στην μία όχθη στέκεται η συγκλονιστική μορφή του Τιμίου Προδρόμου και στην άλλη την όχθη, άγγελοι. Και στη μέση, μέσα στο νερό, ο Θεός. Που έγινε γέφυρα για να ενώσει τον άνθρωπο με τον Θεό.
Κι ενώ κυριαρχεί η παρουσία του Θεού, βλέπουμε και μία μικρότερη γέφυρα, ιδιαίτερα σημαντική για τον καθένα μας. Είναι το χέρι του Τιμίου Προδρόμου, που σαν μικρό γεφύρι απλώνεται και ακουμπάει την «ακήρατον κορυφήν του Δεσπότου».
Υπάρχει κάτι στην ύπαρξη που μπορεί να απλωθεί και να αγγίξει τον Θεό. Ποια είναι εκείνα τα νεύρα, που δεν είναι σωματικά, και έκαναν το χέρι του Προδρόμου να αγγίξει τον Θεό;
«Το νεύρο το δυνατό της προσευχής, της παρθενίας, της καθαρότητος, της ασκήσεως, της αφιερώσεως, της διακονίας, της ομολογίας, της πίστεως.
Αυτά είναι τα πνευματικά νεύρα του Τιμίου Προδρόμου που ωθούν την ύπαρξη ολόκληρη να σκύψει προς τον Χριστό.
Ο Χριστός παίρνει το χώμα, δηλαδή τον άνθρωπο, βουτά στα νερά του Ιορδάνου, παίρνει το νερό και βάζει και την φωτιά, την θεότητα Του, για να μπορέσει έτσι να αναπλάσει τον άνθρωπο.»
Του Σταμάτη Μιχαλακόπουλου, Φωτογραφίες: Παναγιώτης Καράπασιας