Η ειρήνη δεν είναι μια αφηρημένη έννοια, αλλά ένα πρόσωπο. Ο Θεός είναι η αρχή και η ρίζα, η αιτία δηλαδή και η πηγή της ειρήνης
Ομιλία με θέμα: «Πώς να είμαστε ειρηνικοί», πραγματοποίησε ο Αρχιμανδρίτης Ιωαννίκιος Γιαννόπουλος, από την Ιερά Μητρόπολη Ιλίου, Αχαρνών και Πετρουπόλεως, στον Ιερό Ναό Ευαγγελιστρίας Πειραιώς, την Τετάρτη 4 Οκτωβρίου. Η ομιλία δόθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος «ΕΝΟΡΙΑ εν δράσει…» που οργανώνει ο Ιερός Ναός.
Υπάρχουν μερικοί άνθρωποι, σημείωσε στην αρχή του λόγου του, που τους συναντάμε στην καθημερινότητα μας και αποπνέουν ένα πνεύμα ειρηνικό και ήρεμο. Χαίρεται κανείς δίπλα τους. Ο κόσμος βρίσκεται σε μια διαρκή ταραχή κι όμως εκείνοι δεν καταβάλλονται μπροστά στα δύσκολα προβλήματα της ζωής.
Ο σύγχρονος άνθρωπος αισθάνεται πιο έντονη από ποτέ την επιθυμία και την δίψα για να βρει στο δρόμο της ζωής του ανθρώπους ειρηνικούς και να επικοινωνήσει μαζί τους, για να του μεταδώσουν από την ηρεμία τους.
Όμως, αναρωτήθηκε, είναι ο σύγχρονος άνθρωπος ειρηνικός; Σήμερα, κι εμείς οι χριστιανοί είμαστε ειρηνικοί;
«Οι δυσκολίες, οι αρρώστιες, τα οικονομικά, το κοινωνικό σύστημα, τα παιδιά που δεν βρίσκουν εργασία, ή ο σύζυγος που μόλις απολύθηκε, τα χρήματα που δεν φτάνουν, οι κάθε είδους υποχρεώσεις μας, έρχονται να ταράξουν την ησυχία μας. Ο σύγχρονος άνθρωπος είναι ταραγμένος, δεν είναι ειρηνικός.»
Χωρίς ειρήνη, συνέχισε ο π. Ιωαννίκιος, ο άνθρωπος, πρώτον μοιάζει με το μικρό κυνηγημένο ζώο, το οποίο φοβάται και φεύγει, αλλά όταν δεν φοβάται, επιτίθεται.
Μια δεύτερη εικόνα που μας δείχνει τον άνθρωπο χωρίς ειρήνη, είναι όταν μοιάζει με το χορτασμένο λιοντάρι. Εκείνο το όποιο δεν έχει πρόβλημα ή ανησυχία, γιατί νομίζει ότι είναι χορτάτο απ’ όλα.
Τρίτη εικόνα του ανθρώπου χωρίς ειρήνη, είναι ο άνθρωπος που μοιάζει με τον άφρονα πλούσιο. Ποτέ δεν από απόλαυσε την ησυχία και την ειρήνη την οποία ήλπιζε, αλλά διήλθε το βίο του με κόπους, με ταραχές και θορύβους και τελικά πέθανε με αιφνίδιο θάνατο.
Άλλοτε, η απουσία της ειρήνης εκφράζεται με την συμπεριφορά του ασώτου υιού. Μέσα του έχει ένα λανθασμένο πρότυπο ειρήνης και ελευθερίας. Ειρηνεύει όμως στην πραγματικότητα; Η σφαλερή αυτή υλιστική αντίληψη έχει επηρεάσει πολλούς ανθρώπους.
Και συνεχίζοντας, αναρωτήθηκε ξανά αν μπορεί ο άνθρωπος που σήμερα τα βρίσκει όλα έτοιμα, να κάνει κάτι ανάλογο με την εσωτερική του ειρήνη; Μπορεί να δημιουργήσει μέσα του έναν τρόπο κατάλληλο ο οποίος θα τον βοηθάει αυτόματα να αντιμετωπίζει τις προσβολές και τις διαταράξεις της ειρήνης;
Η ειρήνη, απάντησε, δεν είναι αγαθό που προσφέρεται έτοιμο, αλλά κατακτάται κάθε στιγμή με αγώνα και προσπάθεια. Είναι καρπός μια γενικότερης εσωτερικής πνευματικής ζωής.
«Τι είναι η ειρήνη και πως οριοθετείται; Είμαι σε ειρήνη όταν μπορώ και βρίσκομαι σε αληθινό διάλογο με τον άλλο, σε κοινωνία μαζί του. Όταν βιώνουμε την ενότητα, την συμφιλίωση και την ομόνοια.
Η ειρήνη δεν είναι μια αφηρημένη έννοια, αλλά ένα πρόσωπο. Ο Θεός είναι η αρχή και η ρίζα, η αιτία δηλαδή και η πηγή της ειρήνης. Το ότι ο Χριστός είναι ο άρχων της ειρήνης, διακηρύττεται κατά την γέννηση Του. Ο Χριστός με την ενανθρώπιση Του, ειρηνοποίησε τον άνθρωπο με τον Θεό, τον πλησίον του και τον εαυτό του. Δίνει την ειρήνη, γιατί Αυτός είναι η τέλεια και απαθής ειρήνη. Η ειρήνη ολοκληρώνεται με την Ανάσταση του Χριστού.»
Όσοι εργάζονται τις εντολές του Θεού, κατορθώνουν να ειρηνεύσουν και εσωτερικά και εξωτερικά. Η εργασία της εντολής της αγάπης κυοφορεί και γεννά την ειρήνη που είναι ο Χριστός. Μορφώνει τον Χριστό μέσα μας.
Την ειρήνη στην πληρότητα της, ο άνθρωπος την βιώνει στον μέλλοντα αιώνα, δηλαδή στην βασιλεία των ουρανών.
Η ειρήνη, συμπλήρωσε, μοιάζει στον χαρακτήρα της με την υγεία. Υγεία δεν σημαίνει μόνο την απουσία της αρρώστιας, αλλά σημαίνει ότι όλα τα συστήματα, τα όργανα συνεργάζονται για την αρμονική πορεία του οργανισμού.
Το ίδιο και με την ειρήνη. Δεν σημαίνει μόνο την απόλυτη απουσία του πολέμου. Ο άνθρωπος την συγχέει με την αδράνεια. Αντιθέτως μιλάμε για την κατάσταση της ψυχής του ανθρώπου που μπορεί να χαίρεται ή να λυπάται, να φοβάται ή να ανησυχεί, όμως στο βάθος της ψυχής του μπορεί να διατηρεί την γαλήνη και την ηρεμία του, στοιχεία που τον βοηθούν με νηφαλιότητα να αντιμετωπίζει τα γεγονότα.
Επίσης σημείωσε:
«Κάνει εντύπωση ότι την ειρήνη την ζητάει η Εκκλησία καθ’ όλη τη διάρκεια της θείας Λειτουργίας. Η ειρήνη κατορθώνεται μέσα στην χριστιανική κοινωνία δια της θ. Λειτουργίας. Οι χριστιανοί που μετέχουν στην θ. Λειτουργία είναι ειρηνικότεροι των ανθρώπων που απέχουν από αυτήν. Η θ. Λειτουργία συγκρατεί την ειρήνη μέσα σε ολόκληρη την κτίση.»
Ολοκληρώνοντας την ομιλία του, ο π. Ιωαννίκιος ανέφερε τους παράγοντες που μπορούν να μας βοηθήσουν να είμαστε μέσα στην σύγχρονη κοινωνία ειρηνικοί:
- Όταν έχουμε πίστη και εμπιστοσύνη στον άρχοντα και δοτήρα της ειρήνης, τον Χριστό.
- Η παρουσία του Αγίου Πνεύματος στην καρδιά μας. Η ειρήνη είναι ένας από τους καρπούς του Αγίου Πνεύματος.
- Αυτοκριτική στην πορεία μας. Ο εσωτερικός διάλογος με τον εαυτό μας, είναι ένα σπουδαίο εργαλείο για να εξασφαλίσουμε την ειρήνη στη ζωή μας.
- Να επαναπροσδιορίζουμε τον στόχο μας καθημερινά. Να μη γίνει στόχος μας το έργο που κάνουμε, αλλά ο σκοπός του κάθε έργου, που είναι ο εξαγιασμός μας.
- Να μπορεί κανείς να είναι ελεύθερος, να μην σκλαβώνεται από πράγματα και καταστάσεις και εξαρτήσεις.
- Να εργάζεται κανείς οικοδομητικά, έστω κι αν είναι μόνος. Μην περιμένει πάντοτε την επιδοκιμασία των άλλων.
- Να έχουμε ρεαλισμό και να μην μεγαλοποιούμε τις δυσκολίες.
- Να μην απολυτοποιούμε τα σχετικά. Όταν δίνουμε αξία απόλυτη σε πράγματα που έχουν σχετική αξία, τότε ταραζόμαστε.
- Κάθαρση από αδυναμίες και πάθη. Χρειάζεται πνευματικός αγώνας και μυστηριακή ζωή.
Και τέλος
- Να αντιμετωπίζει κανείς το αίσθημα της αποτυχίας.
Του Σταμάτη Μιχαλακόπουλου
