Η Ορθόδοξη Εκκλησία κατέχει το πλήρωμα της θείας αποκαλύψεως και αληθείας, όπου κι αν βρίσκεται.
Την δεύτερη κατά σειρά ομιλία του με θέμα: «Η Εκκλησία του Χριστού: Στύλος και εδραίωμα της αληθείας», πραγματοποίησε ο Αρχιμανδρίτης Σπυρίδων Πέτρου, στον Ιερό Ναό Ευαγγελιστρίας Πειραιώς, την Τετάρτη 30 Νοεμβρίου.
Η ομιλία δόθηκε στο πλαίσιο του τρίμηνου προγράμματος καθημερινών δράσεων και εκδηλώσεων «ΕΝΟΡΙΑ εν δράσει…»που οργανώνει ο Ιερός Ναός και θα ολοκληρωθεί στις 31 Δεκεμβρίου.
Της ομιλίας προηγήθηκε Ιερά Παράκληση προς την Υπεραγία Θεοτόκο την Βηματάρισσα, την Βατοπαιδινή, αντίγραφο της οποίας φυλάσσεται στον Ναό.
Η ομιλία επικεντρώθηκε στα χαρακτηριστικά γνωρίσματα της αληθινής Εκκλησίας του Χριστού, ώστε σύμφωνα με αυτά να μπορούμε να την διακρίνουμε ανάμεσα στις χιλιάδες αιρετικές, ψεύτικες δηλαδή, «εκκλησίες».
Αυτά τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα τα συναντάμε στο Σύμβολο της Πίστεως: Μία, Αγία, Καθολική και Αποστολική.
Το πρώτο χαρακτηριστικό είναι ότι η Εκκλησία του Χριστού είναι Μία, όχι πολλές. Δεν υπάρχουν δηλαδή δύο εκκλησίες ή περισσότερες.
Για μας τους Ορθοδόξους, τόνισε ο π. Σπυρίδων, αυτό το θέμα είναι πλήρως ξεκαθαρισμένο και λυμένο. Το ένα Σώμα του Χριστού, του οποίου μέλη είμαστε κι εμείς, δηλαδή η Εκκλησία, υπάρχει από την ημέρα της Πεντηκοστής μέχρι και σήμερα.
Τους τελευταίους αιώνες ανέκυψαν διάφορες θεωρίες ως προς το ποιοι αποτελούν μέλη αυτού του ενός σώματος. Μία τέτοια θεωρία, προτεσταντικής προελεύσεως, είναι η «θεωρία των κλάδων».
Η θεωρία αυτή λέει ότι στην μία Εκκλησία του Χριστού, δεν ανήκουν αποκλειστικά και μόνον οι Ορθόδοξοι χριστιανοί, αλλά και άλλοι χριστιανοί που ανήκουν σε άλλα χριστιανικά δόγματα και ομολογίες.
Σύμφωνα με την θεωρία αυτή, η Εκκλησία μοιάζει με ένα δέντρο. Όπως το δέντρο έχει πολλά κλαδιά κι όλα μαζί αποτελούν το δέντρο, έτσι συμβαίνει και με την Εκκλησία. Υπάρχουν πολλά κλαδιά, δηλαδή ομολογίες κι όλες μαζί αποτελούν την μία Εκκλησία του Χριστού.
Όπως εξήγησε ο ομιλητής, η θεωρία αυτή είναι τελείως λανθασμένη και αβάσιμη και αντίθετη προς την αλήθεια. Ο Απόστολος Παύλος ξεκαθαρίζει ότι όσοι ανήκουν στο ένα Σώμα του Χριστού, έχουν «μία πίστη, ένα βάπτισμα».
Και διερωτάται ο π. Σπυρίδων:
«Η Ορθόδοξη Εκκλησία έχει την ίδια πίστη με τις χιλιάδες προτεσταντικές κοινότητες; Έχουμε την ίδια πίστη με την Παπική εκκλησία, ή με τους μονοφυσίτες;
Αν ήταν ανεκτή η διαφορετικότητα της πίστεως εντός της Μίας Εκκλησίας, τότε γιατί οι Άγιοι Πατέρες έδωσαν μεγάλες μάχες για την απόκρουση των αιρετικών; Γιατί υπάρχουν οι Ομολογητές Άγιοι που πολλές φορές έδωσαν και την ζωή τους για την υπεράσπιση της πίστεως;
Γιατί η Εκκλησία συγκάλεσε τις Οικουμενικές Συνόδους; Τι γιορτάζουμε την Κυριακή της Ορθοδοξίας;»
Όσοι έχουν άλλη πίστη δεν μπορούν να είναι μέλη της Μίας του Χριστού Εκκλησίας, επομένως η θεωρία των κλάδων είναι μη αποδεκτή.
Μία ακόμη πλάνη, είναι η λεγόμενη «βαπτισματική θεολογία». Όσοι εκ των ετεροδόξων βαπτίζονται στο όνομα της Αγίας Τριάδας, ενσωματώνονται κατά κάποιον τρόπο, στο Σώμα της Εκκλησίας.
Όμως η Εκκλησία για να βαπτίσει έναν άνθρωπο, δεν ζητάει μόνο την αποδοχή του δόγματος της Αγίας Τριάδας, αλλά του συνόλου της πίστεως. Γι᾽ αυτό και προ του βαπτίσματος, όταν πρόκειται για ενήλικο, προηγείται αναλυτική κατήχηση της Ορθόδοξης πίστεως. Ενώ στο νηπιοβαπτισμό ο νονός, εκ στόματος του νηπίου, απαγγέλει το Σύμβολο της Πίστεως, που είναι η σύνοψη όλων των χριστιανικών δογμάτων.
«Εφόσον με τους αιρετικούς δεν έχουμε την ίδια πίστη, πως μπορούμε να αποδεχόμαστε το βάπτισμα τους;
Ασφαλώς και δεν μπορούμε. Επομένως καταρρίπτεται από πλευράς Ορθοδόξου, η βαπτισματική θεολογία.»
Το δεύτερο χαρακτηριστικό της Εκκλησίας του Χριστού, συνέχισε ο π. Σπυρίδων, είναι ότι η Εκκλησία είναι Αγία.
‘Όπως εξήγησε, η Εκκλησία είναι το ένα Σώμα του Χριστού, με κεφαλή τον ίδιο τον Χριστό. Η παρουσία του Χριστού στην Εκκλησία, την καθιστά Αγία, όπως και η παρουσία του Αγίου Πνεύματος, αλλά και του Πατρός, ολόκληρης της Αγίας Τριάδας.
Πρέπει όμως, συνέχισε, να γίνει διάκριση ανάμεσα στην απόλυτη αγιότητα του Χριστού και την σχετική αγιότητα των ανθρώπων που αποτελούν τα μέλη της Εκκλησίας.
Η πορεία των πιστών προς την αγιότητα είναι δυναμική και επιτυγχάνεται με την χάρη των ιερών μυστηρίων, κυρίως της θείας Ευχαριστίας και της Εξομολογήσεως, αλλά και με τον προσωπικό αγώνα για την κάθαρση της ψυχής από την αμαρτία και τα πάθη.
Σημείωσε δε στη συνέχεια:
«Ζωντανά μέλη της Εκκλησίας είναι όσοι μετανοούν. Όσοι αγωνίζονται να ζουν σύμφωνα με το θέλημα του Θεού, πολεμώντας τα πάθη και τις αδυναμίες τους.
Η αγιότητα του Θεού θα υπάρχει πάντοτε για εκείνους που θέλουν και επιθυμούν να ενώσουν την ζωή τους με την ζωή του Θεού και να ζουν σύμφωνα με το άγιο θέλημα Του.»
Το τρίτο χαρακτηριστικό της Εκκλησίας του Χριστού, είναι η Καθολικότητά της.
Η καθολικότητα πρέπει να εννοηθεί με δύο τρόπους. Πρώτον τοπικά, γεωγραφικά. Η Εκκλησία είναι ανοιχτή προς όλους τους ανθρώπους και αποβλέπει στην σωτηρία όλων των ανθρώπων.
Η καθολικότητα σημαίνει ακόμα, ότι η Ορθόδοξη Εκκλησία κατέχει το πλήρωμα της θείας αποκαλύψεως και αληθείας, όπου κι αν βρίσκεται.
Το τέταρτο και τελευταίο χαρακτηριστικό της Εκκλησίας, είναι η Αποστολικότητά της. Η Εκκλησία υπάρχει συνεχώς από την εποχή των Αποστόλων μέχρι και σήμερα.
Αυτή η ιστορική συνέχεια της Εκκλησίας, διασφαλίζει δύο πολύ σημαντικά πράγματα, σημείωσε ο π. Σπυρίδων.
Πρώτον τη συνέχεια της Αποστολικής διαδοχής, δηλαδή τη συνέχεια και την εγκυρότητα της ιεροσύνης μέσα στη Εκκλησία. Η εγκυρότητα της ιεροσύνης εξασφαλίζει και διασφαλίζει την εγκυρότητα των ιερών μυστηρίων.
Δεύτερον τη συνέχεια της Αποστολικής διδαχής, δηλαδή η πίστη των Αποστόλων μέσα από την αδιάκοπη ιστορική παρουσία της Εκκλησίας, φτάνει μέχρι σήμερα.
Και κατέληξε, ολοκληρώνοντας την ομιλία του:
«Η Εκκλησία είναι το μεγαλύτερο δώρο της αγάπης του Θεού στον άνθρωπο. Είναι το εργαστήριο ενώσεως Θεού και ανθρώπων. Είναι η μεγάλη μας οικογένεια.»
Του Σταμάτη Μιχαλακόπουλου