Δέηση για τα 165 χρόνια από το θάνατο του ήρωα του 1821, Στρατηγού Νικηταρά, εψάλλει την Κυριακή 12 Οκτωβρίου στον Ιερό Ναό Ευαγγελιστρίας Πειραιώς. Ακολούθησε ιστορική ομιλία για τη ζωή και τη δράση του ήρωα, από τον φιλόλογο, θεολόγο και ιστορικό Σοφοκλή Δημητρακόπουλο.
Το αφιέρωμα στο Στρατηγό Νικηταρά, εντάσσεται στο πλαίσιο του τρίμηνου προγράμματος “ΕΝΟΡΙΑ εν δράσει…” και πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με την Αδελφότητα Τουρκολεκαίων, τόπου καταγωγής του τιμώμενου ήρωα.
Ο ομιλητής ξεκίνησε την ιστορική του αναφορά, με τα 165 χρόνια που συμπληρώθηκαν από το θάνατό του πριν από λίγες ημέρες, στις 25 Σεπτεμβρίου 1849. Τότε που, όπως είπε: “σε ενα φτωχόσπιτο της ενορίας της Ευαγγελιστρίας Πειραιώς, παρέδιδε την ψυχή του στον Πλάστη ένας από τους αγνότερους ήρωες του 1821, ο ηρωικός πολέμαρχος, ο πιστός ορθόδοξος, ο ανιδιοτελής άνθρωπος, ο βασανισμένος από την αστοργία και την καταδίωξη της πολιτείας, Νικήτας Σταματελόπουλος, ο γνωστός σε όλους μας Νικηταράς.”
Γεννημένος στα 1787 και γαλουχημένος στα ιερά νάματα του γένους και της Ορθοδοξίας, από τους φιλοπάτριδες γονείς του, από το ταπεινό σχολείο του ιστορικού μοναστηριού του Αγίου Δημητρίου του χωριού του, Τουρκολέκα Μεγαλοπόλεως, από τους σκληρούς αγώνες των πατέρων του και των λοιπών προγόνων και συγγενών του κατά αλλόθρησκων κατακτητών, από τη νεαρή ηλικία των 11 χρόνων, ο Νικήτας αγωνίστηκε για την πίστη και την πατρίδα, κοντά στο θείο του Θεόδωρο Κολοκοτρώνη και τους λοιπούς οπλαρχηγούς του Ταϋγέτου και του Μαινάλου.
Στη συνέχεια ο κ. Δημητρακόπουλος αναφέρθηκε στην πορεία του ήρωα μέχρι τα χρόνια που προηγήθηκαν της Επαναστάσεως. Για να φτάσουμε στο 1818, όπου ο Νικηταράς μυήθηκε στη Φιλική Εταρεία. Στη συνέχεια βρέθηκε στη Μάνη κι από εκεί πήρε μέρος στην κατάκτηση της Αλαμάνας, στις μάχες του Βαλτετσίου, των Δολιανών, στην άλωση της Τριπολιτσάς, στην καταστροφή του Δράμαλη, στο Καρπενήσι, στο Μεσολόγγι, στο Αγρίνιο, στη Λαμία, στην Εύβοια, στην Στυλίδα, στην Αράχωβα, στον Πειραιά, στο Φάληρο κ.α.
Ακολούθως, ο ομιλητής αναφέρθηκε στα χρόνια που ακολούθησαν την Επανάσταση. Τόνισε χαρακτηριστικά:
“Μετά από τόση προσφορά στην Επανάσταση, θα περίμενε κανείς, σύμφωνα με τα συνήθως ισχύοντα, δύο πράγματα. Ανάρρηση του ήρωα σε υψηλά αξιώματα και οικονομική ευημερία. Τίποτε όμως από όλα αυτά δεν συνέβη. Μετεπαναστατικά, αντί τιμών, υπέστη πολλές ταπεινώσεις. Εξευτελισμούς, διώξεις και φυλακίσεις.”
Είναι χαρακτηριστκό, όπως ανέφερε, ότι για τη συμμετοχή του στη Φιλορθόδοξη Εταιρεία, μια εταιρεία που δεν σκόπευε στην ανατροπή του καθεστώτος, αλλά που αποσκοπούσε στην απελευθέρωση των εδαφών της Θεσσαλίας, της Ηπείρου και της Μακεδονίας, με προσωπική εντολή του Όθωνα, συνελήφθη και φυλακίσθηκε στην Αθήνα. Και εκεί γνώρισε ταπεινώσεις και ξυλοδαρμούς. Για να ακολουθήσουν οι φυλακές της Αίγινας, όπου έζησε μέσα σε φοβερές συνθήκες, για 14 μήνες.
Και συνέχισε:
“Γύρισε από την Αίγινα με υψηλό ζάχαρο, σχεδόν τυφλός, ράκος, πραγματικό λείψανο του παλαιού αγέρωχου εαυτού του. Συνέχισε να ζει πάμφτωχος, μολονότι αργότερα μετά την επανάσταση του 1843, του έδωσαν το βαθμό του υποστρατήγου με ένα πενιχρό μισθό και τον εξαπέστειλαν στο Ναύπλιο. Αδικημένος, εγκαταστάθηκε αργότερα με την οικογένειά του σε ένα χαμόσπιτο της Καστέλλας. Μιας Καστέλλας των 210 οικογενειών. Όπου ζούσαν μέσα σε παράγκες ταπεινές, οικογένειες ναυτικών και στρατιωτικών. Είναι δε γνωστό, ότι κάθε Παρασκευή ο Νικηταράς , σχεδόν τυφλός, ζητιάνευε στο δρόμο μπροστά από το Ναό της Ευαγγελιστρίας. “
Η υγεία του Νικήτα Σταματελόπουλου, ουδέποτε αποκαταστάθηκε. Ήδη, τον Ιούνιο του 1847 έρχονται τα προμηνύματα του τέλους. Υπηρετών στο Ναύπλιο, ασθενεί αρκετά σοβαρά. Για το λόγο αυτό μετέβησαν εκεί η σύζυγος και όλη η οικογένεια του, προκειμένου να του παράσχουν την απαραίτητη περιποίηση και περίθαλψη.
Το τέλος ήρθε μετά από δύο, περίπου, χρόνια. Απεβίωσε στην Καστέλλα και τάφηκε στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών, όπου είχαν ταφεί πολλοί επιφανείς του ιερού Αγώνα. Μάλιστα, τάφηκε δίπλα στον τάφο του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, παρά την επιθυμία της οικογένειάς του να ταφεί στον λόφο της Καστέλλας.
Είναι δε αξιοσημείωτο το γεγονός, ότι, παρά το γεγονός ότι ο ίδιος είχε – κατά την παράδοση – ζητήσει να μεταφερθούν τα οστά του στο Τουρκολέκα, τον τόπο της καταγωγής του, καθώς και τις επίμονες προσπάθειες προσώπων και συλλόγων της περιοχής του για την πραγματοποίηση της επιθυμίας του, η σιωπή και η αδράνεια των κατά καιρούς αρμοδίων φορέων, δεν το έχει καταστήσει έως σήμερα εφικτό.
Και κατέληξε, ο κ. Δημητρακόπουλος με την ευχή:
“Ο Θεός, Θεός ελεύθερων ανθρώπων και Θεός δικαιοσύνης, ας αναπαύσει την ψυχή του δούλου του Νικήτα και όλων των αγωνιστών υπέρ πίστεως και πατρίδος, παρά τα κράσπεδα του ουράνιου σκηνώματός Του.”
Του Σταμάτη Μιχαλακόπουλου
